Derrida : introduction1

ความเป็นมาของบทโหมโรงเกี่ยวกับ Jacques Derrida
เนื้อหาโดยรวมของบทความแปลชิ้นนี้ มีอยู่ด้วยกัน 4 ส่วน ซึ่งนำมาเรียบเรียงต่อๆกันเพื่อให้เห็นภาพคร่าวๆของ Derrida และแนวคิดของเขาเกี่ยวกับเรื่อง Deconstruction (การรื้อสร้าง) เริ่มต้นที่มาของบทความแปลชิ้นนี้ สืบเนื่องมาจากการได้อ่านงานของ David Hoy ในบทที่ 3 ของหนังสือชื่อ The Return of Grand Theory in the Human Science ที่พูดถึง Jacques Derrida ที่ค่อนข้างละเอียดและซับซ้อนในเชิงปรัชญา ด้วยเหตุนี้จึงเกรงว่าผู้ไม่สันทัดในเรื่องดังกล่าวจะเบื่อหน่ายเสียก่อน จึงได้ทำบทนำง่ายๆขึ้นเพื่อเป็นการปูพื้นฐานความเข้าใจล่วงหน้า จากนั้น หากยังมีความสนใจต่อเนื่อง จะได้คลิกเข้าไปอ่านและสัมผัสกับงานเขียนเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวที่ละเอียดขึ้นตามลำดับ

1. บทนำและประวัติเกี่ยวกับ Jacques Derrida อย่างสั้นๆ
Jacques Derrida เป็นนักปรัชญาฝรั่งเศส เชื้อสายกำเนิดแอลจีเรียน ผลงานของเขาได้ส่งผลกระทบอย่างมากต่อความคิดและ'ชีวิตของปัญญาชนไปทั่วโลก จนกระทั่งถึงทุกวันนี้ผลงานของเขารวมทั้งหมดมีมากกว่า 400 เล่ม ในส่วนของพื้นที่เกี่ยวกับการวิจารณ์เชิงปรัชญาและวรรณกรรมเพียงลำพัง Derrida ได้ถูกอ้างอิงมากกว่า 14,000 ครั้งในบทความต่างๆตามนิตยสารตลอดเวลา 17 ปีที่ผ่านมา

เมื่อไม่นานมานี้ เรื่องราวเกี่ยวกับตัวเขาได้รับการตีพิมพ์ให้เป็นบทความเด่นในนิตยสาร The New York Times. ผลงานวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาเอกมากกว่า 500 เรื่อง ทั้งจากสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และแคนาดาถือเอางานเขียนของเขามาใช้ในฐานะที่เป็นข้อมูลขั้นปฐมภูมิ. เขาได้ก้าวขึ้นมาโดดเด่นในอเมริกา ด้วยระเบียบวิธีการเชิงวิพากษ์ และปรัชญาเกี่ยวกับ"การรื้อสร้าง"(deconstruction). ปัจจุบัน แนวทางความคิดนี้ที่ยังคงเป็นเอกลักษณ์ของตัวเขาอยู่อย่างต่อเนื่อง

ผลงานต่างๆในแนวทาง"การรื้อสร้าง"ของ Derrida โดยรวม ได้ถูกนำไปสัมพันธ์กับปรากฎการณ์ทั่วๆไปของ"Postmodernism". ทฤษฎีต่างๆเกี่ยวกับ Postmodernist และท่าทีต่างๆ ปรากฎตัวออกมาในหลากหลายรูปแบบ. ในขอบเขตของทฤษฎีทางสังคมและการเมือง สิ่งที่ทำให้ Postmodernist รวมกันเป็นเอกภาพ - นับจาก Foucault ถึง Baudrillard, จาก Lyotard ถึง Derrida และคนอื่นๆ - ส่วนใหญ่แล้ว เป็นเรื่องของการท้าทายและการปฏิเสธเกี่ยวกับคุณค่าความจริง รวมถึงความสามารถในเชิงปฏิบัติเกี่ยวกับความยุติธรรมและสันติภาพของสถาบันต่างๆทางการเมืองและเศรษฐกิจที่บรรลุถึงในยุค Modern เช่นเดียวกับ หนทางอันหลากหลายซึ่งพวกเราต่างรู้และกระทำกัน เพื่อจะอธิบายและทำความเข้าใจตัวของเราเอง

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในอาณาจักรของทฤษฎีและคำอธิบายในช่วงหลังๆ แนวคิดเกี่ยวกับ"การรื้อสร้างนิยม"(deconstructionism)ของ Derrida เป็นสิ่งที่กระตุ้นปลุกเร้า, แม้ว่ามันจะไม่ได้เป็นการโค่นล้ม, ในการตั้งคำถามหรือข้อสงสัยต่อหลักฐานที่แน่ชัดในตัวเอง, ตรรกะ และลักษณะที่ไม่เคยพิจารณากัน เกี่ยวกับคู่ตรงข้ามต่างๆ(dichotomies)ที่พวกเราดำรงอยู่กับมัน อย่างเช่น "การถูกกฎหมาย กับ การผิดกฎหมาย", "การมีเหตุผล กับ ไร้เหตุผล", "ข้อเท็จจริง กับ เรื่องที่แต่งขึ้น", หรือ "ข้อมูลการสังเกต กับ จินตนาการ" เป็นต้น

ในช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1960s Derrida ได้ตีพิมพ์ผลงานที่ได้ส่งอิทธิพลอย่างหลากหลายใน Tel Quel, ซึ่งเป็นนิตยสารที่รวบรวมความคิดทฤษฎีแนวก้าวหน้าของฝ่ายซ้ายของฝรั่งเศส(France's forum of leftist avant-garde theory)เข้ามาไว้. ท่ามกลางผลงานหลายต่อหลายชิ้นในกลุ่มนี้ ไม่เพียงสัมพันธ์กับแนวคิด Postmodernism ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นเท่านั้น แต่ผลงานเหล่านี้ยังไปสัมพันธ์เชื่อมโยงกับนักคิดคนอื่นๆ อย่างเช่น Bataille, Barthes, Kristeva, และอีกหลายคน. ต่อมาภายหลังเขาได้เหินห่างจากนิตยสาร Tel Quel

Derrida ได้สอนกระบวนวิชาปรัชญาอยู่ที่มหาวิทยาลัย Sorbonne นับจากปี ค.ศ.1960-1964 และที่ the ?cole Normale Superieure ตั้งแต่ปี ค.ศ.1964-1984. ปัจจุบันเขาเป็นผู้อำนวยการอยู่ที่ the ?cole des Hautes ?tudes en Science Sociales in Paris. นับตั้งแต่ปี ค.ศ.1986 เขาได้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ทางปรัชญา และได้ไปบรรยายในกระบวนวิชาวรรณคดีฝรั่งเศสและวรรณคดีเปรียบเทียบที่มหาวิทยาลัย California, Irvine และยังบรรยายในสถาบันการศึกษาต่างๆทั้งสองฝากฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติคอย่างต่อเนื่อง

Derrida "อันที่จริง เขาไม่เพียงเป็นนักปรัชญาที่มีชื่อเสียงเท่านั้น บางทีเขาอาจจะเป็นนักปรัชญาซึ่งมีชื่อเสียงมากที่สุดของโลกในเวลานี้"

ข้างต้นนี้เป็นคำพูดของ Dinitia Smith, นักเขียนที่มีพรสวรรค์และน่าสนใจคนหนึ่งของนิตยสาร New York Time ที่กล่าวมาแล้ว ซึ่งได้เขียนเรื่อง "Philosopher Gamely in Defense of His Ideas." Dinitia Smith ได้มอบความไว้วางใจและแสดงความมั่นใจในบทความตอนหนึ่งว่า, "นักวิชาการคนหนึ่ง ...แจ้งแก่ Derrida และถามเขาว่าให้ช่วยนิยามความหมายเกี่ยวกับคำว่า"การรื้อสร้าง"(deconstruction), ระเบียบวิธีที่ยุ่งยากดังที่รู้กันทั่วไป และมีอิทธิพลอย่างกว้างขวางเกี่ยวกับการสืบสวน ซึ่งเขาได้คิดขึ้นมามากกว่าสามทศวรรษแล้ว. Derrida ตอบว่า "ทำมันเลยกับคำถามหรือข้อสงสัยท้ายสุดของคุณอันนี้", นักวิชาการคนดังกล่าวได้รับคำแนะนำ, เพราะเหตุว่า คำถามแบบนี้มันได้ส่งผลให้บรรดานักทฤษฎีรื้อสร้างทั้งหลายรู้สึก"ปะทุในอารมณ์"ขึ้นมา

ถ้าเผื่อว่าการรื้อสร้าง(deconstruction)เป็นสิ่งที่ไม่สามารถจะสนทนาถึงมันได้ แล้วการรื้อสร้างมันคืออะไร? การนิยามความหมายมันผันแปรไปตลอด จากคำอธิบายจาก 7 หน้ากระดาษ ตามมาด้วยหมายเหตุอีก 4 หน้ากระดาษ หรือการอ้างอิงอีก 11 หน้า. แล้วศาสตราจารย์ Derrida ตัวของเขาเองนั้นให้นิยามมันอย่างไร ? แน่นอน เขาได้อธิบายถึงคำๆนี้ในงานเขียนชิ้นมโหฬารจำนวนมาก เช่นเดียวกับในบทสัมภาษณ์ที่ได้รับการตีพิมพ์ อย่างเช่น Deconstruction in a nutshell: a conversation with Jacques Derrida. สิ่งที่ Smith รายงานเกี่ยวกับการสนทนาของพวกเขา ณ Polo Grill มีดังต่อไปนี้:

"เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ที่จะตอบ", Derrida กล่าว. "ผมสามารถทำได้เพียงบางอย่างซึ่งจะทำให้ผมเกิดความรู้สึกไม่พึงพอใจเท่านั้น". แต่หลังจากค่อยๆแหย่ต่อไป เขาก็พยายามขึ้นมาบ้าง. "บ่อยครั้ง ผมอธิบายการรื้อสร้างในฐานะที่เป็นบางสิ่งบางอย่างที่เกิดขึ้น. มันไม่ใช่ภาษาศาสตร์บริสุทธิ์, ทั้งนี้เนื่องจากว่า คุณสามารถนำมันไปเกี่ยวกับพันกับภาษาหรือข้อความต่างๆ(texts) นอกจากนี้ คุณสามารถที่จะ"รื้อสร้าง"การแสดงอากัปกริยา, จังหวะของการเคลื่อนไหวในการร่ายรำ. นั่นคือเหตุผลที่ว่าทำไม ผมจึงขยายหรือเพิ่มเติมแนวความคิดเกี่ยวกับภาษาหรือข้อความออกไป".

ดูเหมือน Derrida จะไม่โกรธที่ต้องให้นิยามถึงปรัชญาของเขาแม้แต่น้อย; เขาออกจะยิ้มออกมาด้วย. "ทุกสิ่งทุกอย่าง ต่างก็เป็นภาษาหรือข้อความ(text); อันนี้ก็เป็นภาษาหรือข้อความ", เขาพูด พลางโบกแขนไปรอบโต๊ะอาหารในภัตตาคารชานเมืองที่ธรรมดาๆแห่งหนึ่ง, ในช่วงอาหารกลางวันที่สนุกสนาน, โดยไม่รู้สึกรู้ทราบอะไรเลยว่าพวกเขากำลังถูกรื้อสร้างเช่นกัน".

ชื่อของ Derrida ได้รับการนำขึ้นมาในการโต้เถียงกันต่างๆ ซึ่งปกติแล้วบรรยากาศของการถกเถียงถึงคนใดคนหนึ่ง มักจะสงวนเอาไว้สำหรับนักการเมืองทั้งหลายโดยเฉพาะ. ในปี ค.ศ.1992 ณ มหาวิทยาลัย Cambridge ได้มีการมอบปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์อันทรงเกียรติแก่ Derrida ที่ได้กระตุ้นปลุกปั่นให้เกิดการถกเถียงอภิปรายที่เร้าอารมณ์ท่ามกลางคณาจารย์ในมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะสมาชิกอาวุโสของมหาวิทยาลัย. ผลสุดท้าย ซึ่งเป็นขั้นตอนพิเศษของการเสนอให้มีการลงคะแนนเสียง, ได้ก่อให้เกิดรอยร้าวขึ้นมาเป็นครั้งแรกขึ้นมาในรอบ 29 ปี. ผลปรากฏของการลงคะแนนเสียงออกมาคือ 336 - 204 เสียง ที่เลือกและแสดงความชื่นชมในตัว Derrida (อันนี้เป็นชัยชนะแบบถล่มทลายโดยแท้จริงอันหนึ่งในบริบทของการเมืองทั่วๆไป)

และในบรรยากาศของการถกเถียงกันอันแหลมคมและการไม่เห็นด้วยต่างๆนั้น เรื่องการล้อเลียนไม่เป็นที่รู้จัก. ศาสตราจารย์ทางด้านภาษาอังกฤษแห่งมหาวิทยาลัย Stanford, John L'Heureux, ซึ่งเป็นทายาทนักทฤษฎีวิพากษ์และการรื้อสร้างคนหนึ่ง ได้ให้ความหวังถึงกาลภายหน้าต่อผู้อ่านเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงไปอย่างถึงรากอันมีผลกระทบต่อโครงสร้างในโลกวิชาการในงานเขียนของเขา The Handmaid of Desire: ว่า

ภาควิชานี้[ภาควิชาทฤษฎีและวาทกรรม- The Department of Theory and Discourse]คือความฝันของเขา; มันจะเป็นการปฏิวัติการศึกษาในมหาวิทยาลัย. ซึ่งจะรวมไปถึงวรรณคดีเปรียบเทียบ, ความคิดสมัยใหม่, และภาควิชาที่สอนเกี่ยวกับเรื่องของภาษาที่เป็นภาควิชาเล็กๆทั้งหมด - ไม่ว่าจะเป็น ฝรั่งเศส, รัสเซีย, และสเปน ที่คุณพูดถึง. มันจะหยิบเอางานเขียนทั้งหมดขึ้นมา, เท่าๆกับความเมินเฉยอย่างสิ้นเชิงต่อชื่อเสียงของนักประพันธ์ หรือหลักการแบบตะวันตก หรือธรรมชาติของงานเขียนในตัวมันเอง - ไม่ว่ามันจะเป็น Bovary ของ Flaubert หรือรูปแบบเอกสารการเสียภาษีในปี 1950 หรือฉลากสินค้าบนกระป๋อง Campbell's soup ... - และเสนอสิ่งเหล่านั้นทั้งหมดต่อการตรวจสอบ, วิเคราะห์อย่างเอาจริงเอาจัง, เข้มข้น, เกี่ยวกับพัฒนาการขั้นสุดท้ายในทฤษฎี transliterature เชิงอภิปรัชญา. อะไรก็ตามที่ทฤษฎีต่างๆเหล่านั้นอาจเป็นได้. ที่ไหนก็ตามที่พวกมันจะนำไป.

แต่อย่างไรก็ตาม คุณค่าต่างๆอันหนึ่งในงานเขียนของ Derrida และฐานะตำแหน่งทางปรัชญาและขนบจารีตของปัญญาชนซึ่งเขากระทำมา, มันจะเป็นการเข้าใจผิดไปเลย หากจะคิดเกี่ยวกับเขาว่าเป็นผู้ที่พำนักอยู่บนหอคอยงาช้าง. Derrida เป็นนักทฤษฎีเชิงปฏิบัติการที่เลื่องลือ ผู้ซึ่งนับเวลาเป็นปีๆ ได้ต่อสู้ในทางการเมืองหลายต่อหลายครั้ง รวมถึงเรื่องสิทธิอันชอบธรรมต่างๆของชาวอัลจีเรียที่อพยพเข้ามาอยู่ในประเทศฝรั่งเศส, เขาต่อต้านการแบ่งแยกเชื้อชาติ, และการแสดงความไม่เห็นด้วยกับกฎบัตร Czech Charter 77. เป็นความจริงสำหรับการสร้างโลกขึ้นมาของเขาและหนังสืออัตชีวประวัติของเขาเอง เขายอมรับน้อยมาก, ถ้าหากว่าจะมีบ้าง, เรื่องของความคิดคู่ตรงข้ามในชีวิตของเขา. ดังที่เขาได้เสนอมันเอาไว้ในอีกบริบทหนึ่ง, "I am applied Derrida."

Based on a search of the Arts and Humanities Citation Index. By John Rawlings ?1999, Stanford University จาก http://prelectur.stanford.edu/lecturers/derrida/

2. Excerpts from "Philosopher Gamely In Defense Of His Ideas"
บางส่วนที่ตัดมาจาก "นักปรัชญา กับการปกป้องความคิดต่างๆของเขาอย่างชัดเจน"
เขาเป็นนักเรียนที่ยากจนมาก ซึ่งบ่อยครั้งสอบตก. แต่ในท้ายที่สุด เขาได้รับการยอมรับสู่ the Ecole Normale Superieure ในกรุงปารีส. เขาได้เข้าไปมีส่วนร่วมกับนิตยสารสกุลปารีส Tel Quel, ซึ่งนิตยสารฉบับนี้ได้ให้ความสนใจในเรื่องของการใช้คำ คำที่สามารถมีความหมายที่ต่างออกไป ก่อนที่เขาจะลงมือสร้างชื่อเสียงของเขาเอง ในการเขียนหนังสือขึ้นมาหลายเล่ม

ชัดเจน Derrida ได้ใช้เวลาไปส่วนใหญ่เกี่ยวกับการไตร่ตรองครุ่นคิดถึงคำถามและข้อสงสัยทางปรัชญาอย่างหนัก, แต่ว่า เขาเคยทำอะไรที่มันปกติเหมือนกับคนอื่นๆบ้างไหม? อย่างเช่น ดูทีวีหรืออกไปดูภาพยนตร์หรือเล่นกีฬา เป็นต้น

Derrida ยิ้ม, เกือบจะอาย. "คุณกำลังเข้ามาสัมผัสกับชีวิตส่วนตัวของผม" เขากล่าว. "ผมต้องการจะเป็นนักกีฬาฟุตบอลอาชีพ แต่ผมต้องเลิกความคิดและความต้องการนั้นไป เพราะผมเล่นฟุตบอลได้ไม่ดีพอ" เขาพูดต่อ "ผมดูทีวีตลอดเวลา". แล้วคุณดูภาพยนตร์บ้างไหม? ข่าวล่ะ ดูบ้างหรือเปล่า? "ทุกอย่าง", เขาตอบ. และคุณรื้อสร้างพวกมันด้วยหรือเปล่าขณะที่คุณกำลังดูสิ่งเหล่านี้อยู่ ? "ทุกสิ่งทุกอย่าง!" Derrida ตอบ. "ผมวิพากษ์วิจารณ์ในสิ่งที่ผมกำลังดู ผมพยายามที่จะระมัดระวังและตื่นตัวอยู่เสมอ. ผมทำการรื้อสร้างตลอดเวลา".

แล้วอะไรคือภาพยนตร์เรื่องล่าสุดที่คุณไปดู? " 'Deconstructing Harry,' " Derrida กล่าว. "ผมผิดหวังมากในการใช้คำว่า"การรื้อสร้าง"(deconstruction). ผมรู้สึกว่ามันเป็นการตักตวงเอาประโยชน์เกี่ยวกับศัพท์คำนี้". สุ้มเสียงของ Derrida ร้อนแรงขึ้น ราวกับว่าเขากำลังปกป้องลูกของเขาเองจากการถูกทำร้าย. "ในท้ายที่สุด นักศึกษาปริญญาตรีคนหนึ่ง ได้ใช้คำว่า"การรื้อสร้าง"(deconstruction) ในฐานะที่เป็นทัศนคติรวมๆของกลุ่มคำประเภท, ทำลาย(destroy), ขุดเซาะ(undermine), และหยาบคาย(vulgarize)..."

เกือบจะตลอดเวลา คำว่า"การรื้อสร้าง" ปรากฎขึ้นมาในฐานะที่เป็นพลังอำนาจที่เปล่งแสงแวววับในฉากของวงวิชาการ, คนที่ชอบกล่าวร้ายจำนวนมากพูดกันว่า"มันเป็นสิ่งที่"ตาย"แล้ว. แต่กระนั้น ศัพท์คำนี้"การรื้อสร้าง"มันได้เจาะทะลุเข้าไปในเกือบทุกแง่มุมองวัฒนธรรม. "แม้กระทั่งกระต่าย" Derrida กล่าว, อ้างถึงเกี่ยวกับเนื้อกระต่ายตุ๋นกับเหล้าไวน์. "กระต่ายถูกรื้อสร้าง!(Deconstructed rabbit) ผมเห็นมันในบทความชิ้นหนึ่งใน The New York Times!

"มันหมายความว่าอะไร สำหรับ 30 ปีที่มันได้รับการพูดถึง บางสิ่งว่าเป็นสิ่งที่ตายแล้ว? Derrida ถาม. "ถ้าหากว่าคำสรรเสริญยังคงดำเนินมา 30 ปี มันหมายความว่าบางสิ่งได้ตายแล้วกระนั้นหรือ? หรือว่า มันไม่ได้หมายความว่าบางสิ่งมันยังไม่ตายหรอกหรือ? การต่อสู้ที่ทำให้เกิดบาดแผลนั้น มันคล้ายดั่งม่านหลังเวทีสำหรับการครุ่นคิดไตร่ตรองของ Derrida เกี่ยวกับบทบาทของเขาในสังคม ในฐานะที่เป็น"นักปรัชญาซึ่งมีชื่อเสียงที่สุดของโลก", คำอธิบายที่เขาไม่โต้เถียง

"ผมถูกให้ภาพอันนี้", เขากล่าวด้วยภาษาอังกฤษซึ่งไหลหลั่งออกมาอย่างคล่องแคล่ว. "และผมต้องเผชิญหน้ากับความรับผิดชอบดังกล่าว, ทั้งทางด้านการเมืองและจริยธรรม. มันดูราวกับว่าผมตกเป็นหนี้บุญคุณต่อ -ซึ่งผมก็ไม่รู้ว่าใคร- คิดอย่างตรงไปตรงมา, คิดอย่างรับผิดชอบ. ผมอยู่ในสถานการณ์อันหนึ่งของการพยายามที่จะเรียนรู้ถึงคนๆนั้น, ซึ่งในท้ายที่สุด, ผมต้องรับผิดชอบ" Derrida ดูเหมือนกำลังคิดออกมาดังๆ "เพื่อค้นพบ ...ใครอีกคนที่ถูกซ่อนอยู่, ผู้ซึ่งออกคำสั่งผม. มันดูราวกับว่าผมมีชะตากรรมอันหนึ่งซึ่งจะต้องตีความและถอดรหัสมันออกมา"...

(The New York Times) Dinitia Smith, "Philosopher Gamely In Defense Of His Ideas," New York Times, May 30, 1998, sect. B., p. 7. จาก http://prelectur.stanford.edu/lecturers/derrida/nytderrida.html

3. DECONSTRUCTION : What is it?
การรื้อสร้างคืออะไร (คัดมาจากคำนิยามสารานุกรมฉบับต่างๆ)

3.1 การรื้อสร้าง: คือ สกุลความคิดทางปรัชญาสกุลหนึ่งที่ถือกำเนิดขึ้นมาในฝรั่งเศสในช่วงปลายทศวรรษที่ 1960s ซึ่งมีผลกระทบอย่างมาก ต่อวงการวิจารณ์ของแองโกล-อเมริกัน. ผู้นำเสนอแนวคิดนี้ขึ้นมาคือ Jacques Derrida, "การรื้อสร้าง"มีลักษณะกลับหัวกลับหางกับขนบจารีตอภิปรัชญาของตะวันตก. มันเป็นตัวแทนความสลับซับซ้อนที่ขานรับกับความหลากหลายอันหนึ่งของขบวนการทางปรัชญาและทางทฤษฎีในคริสตศตวรรษที่ 20 เช่น ปรากฎการณวิทยาแบบ Husserlian ที่เด่นมาก, โครงสร้างนิยมแบบ Saussurean และฝรั่งเศส, และจิตวิเคราะห์แบบ Freudian และ Lacanian

[First paragraph of a seven-page explanation in the Encyclopedia of Contemporary Literary Theory (Toronto: University of Toronto Press, 1993).]

3.2 การรื้อสร้าง: ศัพท์คำนี้แสดง ถึงปฏิบัติการที่มีลักษณะเฉพาะอันหนึ่งเกี่ยวกับการอ่าน และด้วยเหตุนี้ มันจึงเป็นวิธีการอันหนึ่งของการวิจารณ์ และลักษณะของการสืบสวนเชิงวิเคราะห์. ในหนังสือของ Barbara Johnson เรื่อง The Critical Difference (1981), ได้ให้ความกระจ่างเกี่ยวกับศัพท์ดังกล่าว ดังนี้:

"การรื้อสร้าง(deconstruction) ไม่ใช่ศัพท์คำพ้องกับคำว่า"การทำลาย"(destruction), แต่อย่างไรก็ตาม ในข้อเท็จจริง มันใกล้เคียงกันมากกับความหมายดั้งเดิมของคำว่า"การวิเคราะห์"(analysis)ในตัวของมันเอง ซึ่งความหมายในเชิงศัพทมูลวิทยา(etymology - คำอธิบายเกี่ยวกับกำเนิดและพัฒนาการต่างๆในความหมายของคำๆหนึ่ง) หมายถึง "to undo"(เปลี่ยนกลับ, ทำให้มีผลกลับกัน) - คำพ้องคำหนึ่งกับ "to de-construct".

...ถ้าจะมีสิ่งใดถูกทำลายไปในการอ่านแบบรื้อสร้าง(deconstructive reading), มันจะไม่ใช่ข้อความเดิม(ที่ถูกทำลายไป), แต่มันจะเป็นข้อความที่เข้ามาครอบงำที่ทำให้เกิดความกำกวมคลุมเครือของความเป็นไปอันหนึ่งที่มีความหมายเหนืออีกความหมายหนึ่งได้ถูกทำลายลง. การอ่านแบบ"รื้อสร้าง"จะวิเคราะห์ลักษณะเฉพาะเจาะจงเกี่ยวกับความแตกต่างเชิงวิพากษ์ของหนังสือที่ต่างไปจากตัวของมันเอง

[First paragraph of a four-page definition of the term deconstruction in J.A. Cuddon, A Dictionary of Literary Terms and Literary Theory, third ed. (London: Blackwell, 1991)].

3.3 การรื้อสร้าง: สกุลความคิดเกี่ยวกับการวิพากษ์เชิงปรัชญาและวรรณคดีที่หล่อหลอมขึ้นมาในงานเขียนต่างๆของนักปรัชญาฝรั่งเศส Jacques Derrida และนักวิจารณ์วรรณคดี เบลเยี่ยม / อเมริกาเหนือ Paul De Man. "การรื้อสร้าง" บางทีสามารถจะได้รับการอธิบายได้ดีที่สุดในฐานะที่เป็นทฤษฎีหนึ่งของการอ่าน ซึ่งมีเป้าประสงค์ที่จะขุดเซาะหลักตรรกะของความตรงข้ามภายในตำรา

[Start of a four-page definition of deconstruction in A Dictionary of Critical Theory (London: Blackwell, 1996).]

3.4 การรื้อสร้าง: ไม่บ่อยครั้งนักที่จะมีทฤษฎีเชิงวิพากษ์อันหนึ่งซึ่งกระตุ้นความกลัวและอาการโรคประสาท การรื้อสร้างได้ปลุกปั่นให้เกิดสิ่งเหล่านั้นขึ้นมา นับจากที่มันริเริ่มขึ้นในปี ค.ศ.1967 เป็นต้นมา

[Beginning of an eleven-page entry in A Dictionary of Critical Theory (New York: Greenwood Press, 1991).]

4. "Deconstruction" as incorporated without meaning into everyday language,
associated with "grunge" - "การรื้อสร้าง" ในฐานะที่เป็นการก่อตัวขึ้นมาโดยปราศจากความหมายในภาษาสื่อสารกันทุกวันนี้, สัมพันธ์กับแฟชั่น grunge
(grunge เป็นแฟชั่นการแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าเก่า กางเกงยีน เพื่อทำให้ตัวเองดูเหมือนเป็นคนไม่สนใจแฟชั่นและเงินทอง คำนี้ยังหมายถึงแบบฉบับทางด้านดนตรีร็อคประเภทหนึ่ง ที่นิยมเสียงกีตาร์แบบแหบห้าวและเสียงร้องที่ลากเสียงยาวๆ)

...พวกเราต่างคิดกันไปว่า พวกเราพูดภาษาอังกฤษ, หรือฝรั่งเศส, ของทุกวันนี้. แต่ภาษาอังกฤษหรือฝรั่งเศสของพวกเราในทุกวันนี้ มีคุณสมบัติของเมื่อวานนี้และและอะไรอื่นๆอีกมาก. ความมหัศจรรย์ก็คือ ภาษามันไม่ได้ถูกตัดขาดไปจากรากเดิมที่เก่าแก่โบราณของมันแต่อย่างใด - แม้ว่าเราจะจำมันไม่ได้ก็ตาม แต่ภาษาของเราจำได้ และสิ่งที่เราพูดๆกันนั้น มันเริ่มต้นถูกพูดกันมาก่อนหน้านี้ 3000 ปีมาแล้ว

ในทางกลับกัน ภาษาได้รวบรวมยุคสมัยของเราเองเข้าไปด้วย และก่อนที่เราจะล่วงรู้ ปัจจัยต่างๆที่สำคัญเมื่อไม่นานมานี้ส่วนใหญ่ อนุภาคหรือส่วนที่เล็กที่สุดของภาษาและความหมายในภาษา(linguistic and semantic particles)ก็ถูกพัดพาไปแล้วโดยกระแสลมของปัจจุบัน

ในที่นี้มีตัวอย่างอยู่ตัวอย่างหนึ่ง ซึ่งผมพบว่ามันงดงามและดูขบขัน, ความน่าขบขันที่งดงาม และความงดงามที่ดูขบขัน ที่ผมนำมาจากนิตยสารอเมริกันซึ่งกำหนดออกวางตลาดสู่สาธารณชนเมื่อเดือนเมษายน 1993. มันเป็นการเริ่มต้นของบทความเกี่ยวกับแฟชั่นที่มีภาพประกอบดังนี้:

"การรื้อสร้าง"อาจเป็นสุดที่รักของยุโรป แต่ในอเมริกา มันกลับกลายเป็นความรักที่พรัดไปเป็นความเกลียดชังอย่างรวดเร็วอันหนึ่ง. เปรียบเทียบกับ รอยยับย่นที่ไม่เคยผ่านเตารีด, ชายผ้าที่ไม่ผ่านการเย็บให้ประณีต, แฟชั่น Grunge เป็นแฟชั่นที่ขัดเกลาน้อยที่สุด

ในนิวยอร์ค, ความทรงจำต่างๆไม่เพียงมีอายุสั้นๆเท่านั้น แต่พวกมันยังถูกเลือกอย่างถี่ถ้วนด้วย. grunge - ที่ถูกเรียกว่าเป็นการปฏิวัติด้านแฟชั่น ซึ่งประกาศศักดาว่าเป็นอย่างนั้นบนพาดหัวข่าวนับพันๆครั้งในรอบหกเดือนที่ผ่านมา - ดูเหมือนว่า, คอลเล็คชั่นอเมริกันเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ไม่ปรากฎแฟชั่นแบบนี้เลย

ในข้อความข้างต้นไม่กี่บรรทัดนี้, สิ่งล้ำค่าต่างๆได้ถูกคร่าไปจากการเป็นของชั้นสูง, ความประณีต, ความคิดที่สลับซับซ้อนและคำอธิบายต่างๆในศตวรรษของเราและศตวรรษที่สิบหกที่สัมผัสจับต้องอย่างแผ่วเบา และมันได้ถูกแปรเปลี่ยนไป

"การรื้อสร้าง" (แม้ว่าสุภาพสตรีทั้งหลายที่เดินออกไปซื้อเสื้อผ้า รู้ว่านี่คืออะไรใช่ไหม?) ได้กลายเป็นศัพท์คำหนึ่งที่เพิ่มเข้าไปในเครื่องหมาย"การค้า", คุณค่าที่ล้นเกินอันหนึ่งของ"โมเดิร์นนิสม์"สู่อาณาจักรที่ไม่เคยคาดคิดมาก่อน โดยนักเขียนเกี่ยวกับความคิดแบบการรื้อสร้าง.

ในที่นี้มันเป็นคำๆหนึ่งที่ได้รับมาจากความคิดทางปรัชญาของ Derrida ซึ่งไม่ได้อยู่ในปรัชญาอีกต่อไปแล้ว แต่มันได้ไปอยู่ในผลิตผลทางด้านแฟชั่นที่ปล่อยยออกมา, อุปกรณ์ในห้องน้ำ, เครื่องกีฬา, และทัศนคติต่างๆทางการเมืองด้วย. กล่าวอย่างสั้นๆถึงคำๆนี้ มันได้ละทิ้งชายฝั่งดั้งเดิมของมันไป ตั้งแต่นี้ต่อไปมันได้ไหลเวียนอยู่ในสายโลหิตของโลกไปแล้ว

และด้วยเหตุนี้ คำที่มีเวทมนต์ดังกล่าวจึงพานพบกับควา มซ้ำซากน่าเบื่อ(ทุกๆคนรู้ใช่ไหม?) กฎเกณฑ์หรือสูตรสำเร็จอีกอันหนึ่ง ซึ่งเท่าๆกันกับเวทมนต์และปฏิบัติการอันเก่าแก่ซ้ำซาก, อันนี้หลายศตวรรษมาแล้ว, ที่มันดังก้องภายใต้รูปแบบที่ถูกสร้างขึ้นมาในวลีที่ถูกอ้าง: การปฏิวัติ ได้แสดงออกมาบนพาดหัวข่าวนับเป็นพันๆชิ้น. สิ่งที่ทำให้มันคืนกลับมาในที่นี้ในเครื่องแต่งกายที่ทันสมัยก็คือ Helen ผู้งดงามของ Marlowe

[From the Preface written by H?l?ne Cixous (trans. by Susan Sollers) in The H?l?ne Cixous Reader (London: Routledge, 1994): xx-xxi.]
จาก http://prelectur.stanford.edu/lecturers/derrida/deconstruction.html

ไปหน้าแรกของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน I สมัครสมาชิก I สารบัญเนื้อหา I webboard

e-mail : ~~midnightuniv(at)yahoo.com~~

หากประสบปัญหาการส่ง e-mail ถึงมหาวิทยาลัยเที่ยงคืนจากเดิม
~~midnightuniv(at)yahoo.com~~

ให้ส่งไปที่ใหม่คือ
~~midnight2545(at)yahoo.com~~
มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนจะได้รับจดหมายเหมือนเดิม

สำหรับสมาชิกที่ต้องการ download ข้อมูล อาจใช้วิธีการง่ายๆดังต่อไปนี้

1. ให้ทำ hyper text ข้อมูลทั้งหมด หรือ Ctrl + A
2. copy ข้อมูลด้วยคำสั่ง Ctrl + C
3. เปิด word ขึ้นมา (microsoft-word หรือ word pad)
4. Paste โดยใช้คำสั่ง Ctrl + V
จะได้ข้อมูลมา ซึ่งยอหน้าเหมือนกับต้นฉบับทุกประการ