Herbert Marcuse

HERBERT MARCUSE By Douglas Kellner
(คนสำคัญที่โลกกำลังจะหลงลืม)

Herbert Marcuse มีชื่อเสียงระดับโลกขึ้นมาในช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1960s ในฐานะนักปรัชญา, นักทฤษฎีทางสังคม และนักกิจกรรมทางการเมืองคนหนึ่ง เขายังได้รับการยกย่องจากสื่อต่างๆในฐานะที่เป็น"บิดาแห่งกลุ่มซ้ายใหม่"ด้วย. นอกจากนี้เขายังเป็นศาสตราจารย์ในมหาวิทยาลัย และเป็นคนที่เขียนหนังสือและบทความเอาไว้เป็นจำนวนมาก

Marcuse เป็นที่รู้จักในทางที่ไม่ค่อยดีนัก เมื่อเขาถูกรับรู้ในฐานะที่เป็นทั้งคนซึ่งมีอิทธิพลและผู้พิทักษ์ปกป้อง"พวกซ้ายใหม่" ทั้งในยุโรปและอเมริกา. ทฤษฎีของเขาเกี่ยวกับ"สังคมมิติเดียว"(one-dimensional" society) ได้ให้มุมมองหรือทัศนียภาพในเชิงวิพากษ์ต่อพวกทุนนิยมร่วมสมัย และบรรดารัฐสังคมคอมมิวนิสท์ ประกอบกับความคิดเห็นของเขาเกี่ยวกับ"การปฏิเสธ" ได้ทำให้เขามีชื่อเสียงในฐานะนักทฤษฎีคนหนึ่งในการการเปลี่ยนแปลงเชิงปฏิวัติ และ"การเป็นอิสระจากสังคมที่มั่งคั่งร่ำรวย" ผลที่ตามมา เขาได้กลายเป็นหนึ่งในปัญญาชนซึ่งมีอิทธิพลมากสุดในสหรัฐอเมริกา ช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1960s และล่วงเข้าสู่ทศวรรษที่ 1970s

สำหรับบทความขนาดสั้นชิ้นนี้จะพยายามให้ภาพต่างๆของ Herbert Marcuse รวมถึงงานเขียนต่างๆของเขาที่มีต่อเรื่องราวทางปรัชญา ซึ่งถือเป็นเรื่องที่สำคัญ และนอกจากนี้ยังพยายามที่จะอธิบายถึงงานเขียนของ Marcuse ที่มีผลต่อปรัชญาร่วมสมัย พร้อมทั้งพูดถึงที่ทางของเขาในเรื่องราวเกี่ยวกับของปรัชญาภาคพื้นทวีปยุโรป(continental philosophy)ในยุคหลังสมัยใหม่

Heidegger, Marxism, and Philosophy
ไฮเด็กเกอร์, มาร์กซิสม์, และ ปรัชญา(ที่เกี่ยวข้องกับ Marcuse)
Marcuse เกิดในปี ค.ศ.1898 ในเบอร์ลิน และหลังจากทำงานรับใช้ชาติกับกองทัพเยอรมันในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 แล้วเขาได้ไปที่ Freiburg (อยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของเยอรมันนี ใกล้กับ Black Forest) เพื่อทำการศึกษา. หลังจากที่เขาได้รับปริญญาเอกในสาขาวรรณคดีในปี ค.ศ.1922 และดำเนินอาชีพเป็นคนขายหนังสือในช่วงระยะเวลาสั้นๆที่เบอร์ลิน เขาได้หวนกลับไปที่ Freiburg อีกครั้งในปี ค.ศ.1928 เพื่อศึกษาทางด้านปรัชญากับ Martin Heidegger ซึ่งในช่วงนั้นเป็นหนึ่งในบรรดานักคิดที่มีอิทธิพลมากที่สุดในเยอรมันนี

บทความของ Marcuse ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในปี ค.ศ.1928 เป็นงานที่พยายามสังเคราะห์เกี่ยวกับมุมมองทางปรัชญาของ phenomenology, existentialism, และ Marxism งานดังกล่าวถือเป็นงานในลักษณะสังเคราะห์ชิ้นหนึ่ง ซึ่งหลายทศวรรษต่อมาได้มีผู้ดำเนินรอยตามโดยบรรดา "existential" และ "phenomenological" Marxists หลายคน อย่างเช่น Jean-Paul Sartre และ Maurice Merleau Ponty เช่นเดียวกับบรรดานักศึกษาอเมริกัน และปัญญาชนทั้งหลายของขบวนการซ้ายใหม่

Marcuse ให้เหตุผลว่า ความคิดแบบ Marxist ได้เสื่อมทรามลงไปสู่ลักษณะของออร์ธอด็อกซ์ดั้งเดิมแบบตายตัว(a rigid orthodoxy) และด้วยเหตุดังนั้น มันจึงต้องการประสบการณ์อันมีชีวิตชีวาที่เป็นรูปธรรมและในเชิงปรากฎการณ์วิทยา เพื่อฟื้นคืนพลังในทางทฤษฎีขึ้นมาใหม่. ในเวลาเดียวกัน Marcuse ก็เชื่อว่าลัทธิมาร์กซิสม์ไม่ให้ความสนใจในปัญหาของปัจเจกชน และตลอดชีวิตเขาให้ความเอาใจใส่ต่อการปลดปล่อยตัวเองของปัจเจกชนและความผาสุก นอกเหนือจากการเปลี่ยนแปลงสังคม และความเป็นไปได้ต่างๆเกี่ยวกับการแปรเปลี่ยนจากลัทธิทุนนิยมไปสู่ลัทธิสังคมนิยม

Marcuse ยังธำรงรักษาความคิดของเขาตลอดชีวิตที่ว่า Heidegger เป็นครูและนักคิดที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่เขาเคยพบมา. ห้องเก็บเอกสารสำคัญของ Marcuse บรรจุไปด้วยผลงานบันทึกคำบรรยายของเขาชุดหนึ่งที่สมบูรณ์นับจากช่วงปลายทศวรรษที่ 1920s เป็นต้นมา จนกระทั่งเขาได้ละทิ้งจาก Frieburg ในปี ค.ศ.1933 กล่าวได้ว่า เอกสารดังกล่าวนั้นเป็นความสนใจของเขาอย่างเข้มข้นต่อปรัชญาของ Heidegger และเป็นการอุทิศตัวต่อคำบรรยายของครูของเขาคนนี้ กระนั้นก็ตาม Marcuse รู้สึกกระอักกระอ่วนและท้อใจมากในความผูกพันและการร่วมสมาคมทางการเมืองของ Heidegger ที่ไปพัวพันอยู่กับลัทธิสังคมนิยมแห่งชาติ(national socialism)

ต่อมา หลังจากที่เขาได้เขียนงานวิทยานิพนธ์ที่เรียกว่า Habilitations Dissertation เพื่อแสดงคุณสมบัติและความพร้อมที่จะเป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัยเสร็จสมบูรณ์แล้ว ในหัวข้อ Hegel's Ontology and the Theory of Historicity (ภววิทยาของเฮเกล และทฤษฎีเกี่ยวกับความจริงทางประวัติศาสตร์), เขาก็ตัดสินใจละทิ้ง Freiburg ในปี ค.ศ.1933 เพื่อไปร่วมงานที่ institut fur Sozialforschung (Institute for Social Research - สถาบันวิจัยสังคม) ซึ่งตั้งอยู่ที่เมืองแฟรงค์เฟริท, แต่ต่อมาไม่นานนัก สถาบันแห่งนี้ได้ไปเปิดสาขาที่ทำการอยู่ที่เจนีวา และถัดจากนั้น ได้ไปเปิดที่ทำการอยู่ที่มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ซึ่งทั้งสองแห่งนี้ Marcuse ได้มีโอกาสเข้าไปร่วมงานด้วย

งานศึกษาของเขาเกี่ยวกับ Hegel's Ontology and Theory of Historicity(1932) ได้ช่วยส่งเสริมฟื้นฟูความสนใจเกี่ยวกับ Hegel ซึ่งกำลังเกิดขึ้นในยุโรป โดยการเน้นถึงความสำคัญของแนวคิดภววิทยาของ Hegel เกี่ยวกับชีวิตและประวัติศาสตร์, เช่นเดียวกับทฤษฎีจิตนิยมเกี่ยวกับจิตวิญญานและหลักวิภาษวิธีของเขา. ยิ่งไปกว่านั้น, Marcuse ยังได้ตีพิมพ์งานวิจารณ์สำคัญชิ้นแรกในปี ค.ศ.1933 เกี่ยวกับงานเขียนที่เพิ่งมีการตีพิมพ์ขึ้นมาของมาร์กซ์ เรื่อง Economic and Philosophical Manuscripts of 1844 (ต้นฉบับทางเศรษฐศาสตร์และปรัชญาปี 1844) งานเขียนของเขาชิ้นนี้เป็นการวิจารณ์ข้อคิดเห็นดังกล่าว ซึ่งเกิดขึ้นมาก่อนแนวโน้มในการแก้ไขปรับปรุงการตีความต่างๆเกี่ยวกับลัทธิมาร์กซิสม์ จากจุดยืนผลงานต่างๆของมาร์กซ์ในช่วงต้นๆ. ผลงานเหล่านี้ได้เผยให้เห็นว่า Marcuse เป็นนักศึกษาที่ฉลาดเฉลียวคนหนึ่งทางด้านปรัชญาเยอรมันนี และเขากำลังพัฒนาตัวเองขึ้นมาเป็นหนึ่งในบรรดานักทฤษฎีทั้งหลายที่มีอนาคตมากที่สุดในรุ่นของเขา

Critical Theory of Society
ทฤษฎีวิพากษ์เกี่ยวกับสังคม
ในฐานะเป็นสมาชิกคนหนึ่งของสถาบันวิจัยสังคม, ในไม่ช้า Marcuse ได้เข้าไปพัวพันอย่างลึกซึ้งในโครงการสหวิทยาการ(interdisciplinary projects)ต่างๆ ซึ่งได้สร้างแบบจำลองอันหนึ่งสำหรับทฤษฎีวิพากษ์ทางสังคมขึ้นมา(critical theory), ซึ่งถือว่าเป็นพัฒนาการทางทฤษฎีอันหนึ่งเกี่ยวกับก้าวย่างใหม่ของลัทธิทุนนิยมโดยรัฐและทุนนิยมผูกขาด, หากจะกล่าวอย่างชัดเจนก็คือ ทฤษฎีวิพากษ์เป็นทฤษฎีที่เน้นความสัมพันธ์กันระหว่างปรัชญา, ทฤษฎีสังคม, การวิจารณ์สังคม, และได้จัดหาเครื่องมือในการวิเคราะห์ที่เป็นระบบอันหนึ่ง พร้อมทั้งวิจารณ์เกี่ยวกับลัทธิฟาสซิสม์เยอรมัน. Marcuse เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันอย่างลึกซึ้งกับ"ทฤษฎีวิพากษ์"ของสถาบันแห่งนี้ และตลอดช่วงชีวิตของเขาได้มีความใกล้ชิดกับ Max Horkheimer, T.W. Adorno, และสมาชิกคนอื่นๆที่อยู่วงในของสถาบันดังกล่าว

ในปี ค.ศ.1934, Marcuse - ผู้ซึ่งมีเชื้อสายยิวเยอรมันและเป็นคนหัวรุนแรง - ได้หลบหนีจากลัทธินาซีและอพยพไปยังสหรัฐอเมริกา ที่ซึ่งเขาได้พำนักอยู่ที่นั่นในเวลาที่เหลือทั้งหมดของชีวิต. สถาบันวิจัยสังคมได้ถูกโอนสำนักงานและสมาคมวิชาการให้ไปขึ้นอยู่กับมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ที่ที่ Marcuse ได้ทำงานอยู่ที่นั่นในช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1930s และช่วงต้นของทศวรรษที่ 1940s.

งานชิ้นสำคัญเรื่องแรกของเขาที่เขียนเป็นภาษาอังกฤษคือ _Reason and Revolution_ (1941), ซึ่งเป็นการติดตามร่องรอยและรากกำเนิดเกี่ยวกับความคิดต่างๆของ Hegel, Marx, และทฤษฎีสังคมสมัยใหม่. งานชิ้นนี้ได้แสดงให้เห็นความคล้ายคลึงกันต่างๆระหว่าง Hegel และ Marx, และเป็นการแนะนำให้บรรดาผู้อ่านที่พูดภาษาอังกฤษได้รู้จักกับขนบประเพณีแบบ Hegelian-Marxian ในส่วนของหลักการวิภาษวิธีและการวิเคราะห์ทางสังคม. ตำราเล่มนี้ถือว่าเป็นหนึ่งในงานแนะนำที่เยี่ยมที่สุดซึ่งทำให้รู้จัก Hegel และ Marx และยังถือว่าเป็นหนึ่งในหนังสือในแนวการวิเคราะห์ที่ดีที่สุดของการแบ่งหมวดหมู่และวิธีการต่างๆเกี่ยวกับความคิดในลักษณะวิภาษวิธี

ในช่วงปี ค.ศ.1941 Marcuse ได้เข้าไปร่วมงานกับหน่วยงาน OSS (Office of Secret Services - อันเป็นหน่วยสืบราชการลับ) และต่อจากนั้นก็ทำงานให้กับกระทรวงต่างประเทศ(สหรัฐฯ), จนกระทั่งเขาได้เป็นผู้อำนวยการ สำนักงข่าวกลางยุโรปในกระทวงนั้นในช่วงสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2. หลังจากทำงานรับใช้รัฐบาลสหรัฐฯ นับจากปี ค.ศ.1941 จนตลอดมาถึงช่วงต้นของทศวรรษที่ 1950s, Marcuse มักอ้างเสมอว่าได้รับแรงกระตุ้นมาจากความปรารถนาอันหนึ่งที่จะต่อสู้กับลัทธิฟาสซิสม์, เขาได้หวนคืนกลับไปทำงานทางด้านสติปัญญาและได้ตีพิมพ์ผลงานเรื่อง _Eros and Civilization_ ในปี 1955 ซึ่งเป็นความพยายามที่จะสังเคราะห์อย่างหาญกล้าเกี่ยวกับแนวคิดของ Marx และ Freud เข้าด้วยกัน และได้ร่างภาพเค้าโครงต่างๆเกี่ยวกับสังคมที่ปราศจากการปราบปรามและการกดขี่

ขณะที่ Freud ได้ให้เหตุผลในงาน _Civilization and Its Discontents_(อารยธรรมและความไม่พอใจ) ว่า อารยธรรมได้เข้าไปเกี่ยวข้องกับการปราบปราม การกดขี่ และความทุกข์ยากอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้, Marcuse อ้างว่า ปัจจัยที่เป็นแก่นแกนอื่นๆในทฤษฎีของ Freud เสนอแนะว่า จิตไร้สำนึกต่างๆได้บรรจุพยานหลักฐานเกี่ยวกับแรงขับของสัญชาตญานอันหนึ่งเอาไว้ที่จะมุ่งไปยังความสุขและอิสรภาพ. Marcuse เสนอว่า, หลักฐานดังกล่าวได้ถูกทำให้ชัดเจนในสิ่งที่เราเรียกกันว่า"ฝันกลางวัน", "ผลงานทางศิลปะ", "ปรัชญา", และผลผลิตทางวัฒนธรรมทั้งหลาย

รากฐานการอ่านงานของ Freud อันนี้และการศึกษาเกี่ยวกับขนบจารีตแห่งการปลดปล่อยของปรัชญาและวัฒนธรรม, Marcuse ได้ร่างภาพเค้าโครงต่างๆของอารยธรรมที่ไร้การปราบปรามและการกดขี่ ซึ่งจะเกี่ยวพันกับแรงขับทางเพศ(libidinal labor - แรงขับจากลิบิโด)และแรงขับที่ปราศจากความแปลกแยก, การเล่น, ความมีอิสระและเรื่องเพศที่เปิดเผย, และการผลิตของสังคม - วัฒนธรรม ซึ่งส่งเสริมอิสรภาพและความสุขมากยิ่งขึ้น. วิสัยทัศน์ของเขาเกี่ยวกับเสรีภาพ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมาก่อนค่านิยมต่างๆมากมายทางวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษที่ 1960s ซึ่งสวนกระแสกับวัฒนธรรมอันคร่ำครึก่อนหน้านั้น และได้ช่วยให้ Marcuse กลายเป็นปัญญาชนคนสำคัญคนหนึ่ง และมีอิทธิพลทางการเมืองในช่วงระหว่างทศวรรษดังกล่าว

Marcuse ให้เหตุผลว่า องค์กรทางสังคมทุกวันนี้ได้สร้าง"การกดขี่ส่วนเกินขึ้นมา"โดยการยัดเยียดภาระที่ไม่จำเป็นทางสังคมให้, อย่างเช่น ข้อจำกัดต่างๆที่ไม่มีความจำเป็นแต่อย่างใดเกี่ยวกับเรื่องเพศ, และระบบสังคมอันหนึ่งที่สร้างขึ้นรายรอบเรื่องของกำไรและการตักตวงผลประโยชน์

ตามการลดลงเกี่ยวกับโอกาสหรือความหวังมากขึ้นเรื่อยไในเรื่องของความอุดมสมูรณ์, Marcuse เรียกร้องให้ยุติการกดขี่ และสร้างสรรค์สังคมใหม่อันหนึ่งขึ้นมา การวิพากษ์ที่รุนแรงของเขาเกี่ยวกับสังคมที่เป็นอยู่และค่านิยมต่างๆของสังคม รวมถึงข้อเรียกร้องของเขาเกี่ยวกับอารยธรรมที่ปราศจากการบีบคั้น ได้ก่อให้เกิดข้อโต้เถียงกันอันหนึ่งเกี่ยวกับเขา เพราะก่อนหน้านี้เขาเคยโต้แย้งกับเพื่อนร่วมงานคือ Erich Fromm ผู้ซึ่งกล่าวหาว่าเขาเป็นพวกสุญนิยม(nihilism - ในที่นี้หมายถึงความเชื่อที่ว่า ความเจริญก้าวหน้าจะเกิดขึ้นได้โดยวิธีทำลายคุณค่าที่มีอยู่ องค์กรทางสังคมและการเมืองเดิมๆให้หมดไป แต่มิได้เสนอสิ่งหนึ่งสิ่งใดขึ้นมาทดแทน) และมีลักษณะเป็นสุขนิยมอันปราศจากความรับผิดชอบ(irresponsible hedonism)

Marcuse ได้โจมตี Fromm มาแต่ต้น สำหรับท่าทีที่ลงรอยมากจนเกินไปและแนวคิดอุมคตินิยม และโจมตีซ้ำเข้าไปอีกในการถกเถียงกันเกี่ยวกับข้อโต้แย้งในงานของเขาที่ดำเนินรอยตามงานพิมพ์เกี่ยวกับเรื่อง _Eros and Civilization_(เทพแห่งความรักและอารยธรรม) ซึ่งเป็นการถกกันอย่างดุเดือดในเรื่องที่ Marcuse ได้นำเอาหลักการหรือทฤษฎีของ Freud มาใช้, การวิพากษ์ของเขาเกี่ยวกับอารยธรรมที่เป็นอยู่, และข้อเสนอต่างๆของเขาสำหรับองค์กรทางสังคมและวัฒนธรรมในอีกทางเลือกหนึ่ง

ในปี ค.ศ.1958, Marcuse ได้รับตำแหน่งที่มหาวิทยาลัย Brandeis University และได้กลายเป็นหนึ่งในคนที่ได้รับความนิยมมากที่สุดและสมาชิกที่มีอิทธิพลของที่นั่น. ในช่วงระหว่างที่เขาทำงานกับรัฐบาลอยู่นั้น, Marcuse เป็นผู้เชี่ยวชาญในเรื่องเกี่ยวกับลัทธิฟาสซิสม์และลัทธิคอมมิวนิสม์ และเขายังได้ตีพิมพ์งานศึกษาเชิงวิพากษ์ชิ้นหนึ่งเกี่ยวกับสหภาพโซเวียตในปี 1958 (_Soviet Marxism_ลัทธิมาร์กซิสม์ของโซเวียต) ซึ่งงานชิ้นนี้ ถือเป็นการพังทะลายข้อห้ามในแวดวงต่างของเขาต่อการพูดถึงเรื่องของสหภาพโซเวียต และลัทธิคอมมิวนิสม์โซเวียตในเชิงวิพากษ์วิจารณ์

ขณะที่เขากำลังพยายามพัฒนาวิธีการการวิเคราะห์หลายๆวิธีและหลายๆด้านอยู่นั้น, Marcuse ได้โฟกัสหรือเพ่งความสนใจของเขาเกี่ยวกับการวิพากษ์ลงไปที่ระบบราชการของโซเวียต, วัฒนธรรม, ค่านิยมต่างๆ, และความแตกต่างระหว่างทฤษฎีมาร์กเซี่ยน และเรื่องของของโซเวียตเกี่ยวกับลัทธิมาร์กซิสม์. การวางระยะห่างของตัวเขาจากบุคคลเหล่านั้นผู้ซึ่งตีความคอมมิวนิสม์ของโซเวียตในฐานะที่เป็นระบบราชการอันหนึ่งที่ไม่มีความสามารถในการปฏิรูป และไร้ช่องทางที่จะทำให้เป็นประชาธิปไตย Marcuse กลับชี้ให้เห็นถึงความเป็นไปได้หรือศักยภาพของ"แนวโน้มต่างๆในการทำให้เป็นเสรีนิยม" ซึ่งต่อต้านระบบราชการแบบสตาลินนิสท์ ซึ่งอันที่จริง ในท้ายที่สุดได้ปรากฏเป็นรูปธรรมขึ้นมาในช่วงทศวรรษที่ 1980s ภายใต้รัฐบาล กอร์บาชอฟ

ต่อมา Marcuse ได้พิมพ์งานในเชิงวิพากษ์ที่กว้างขวางชิ้นหนึ่ง ซึ่งมีเนื้อหาทั้งที่เกี่ยวกับสังคมทุนนิยมที่ก้าวหน้าและคอมมิวนิสม์ใน_One-Dimensional Man_ [มนุษยมิติเดียว](1964). หนังสือเล่มนี้ได้สร้างทฤษฎีความเสื่อมสลายซึ่งเกี่ยวกับศักยภาพหรือความเป็นไปได้ในลักษณะพลิกผันในสังคมทุนนิยมต่างๆ และพัฒนาการของรูปแบบใหม่ๆเกี่ยวกับการควบคุมทางสังคม

Marcuse ได้ให้เหตุผลว่า "สังคมที่ก้าวหน้าทางด้านอุตสาหกรรม"ได้สร้างสรรค์ความต้องการที่ผิดๆขึ้นมามากมาย ซึ่งได้ประสานปัจเจกบุคคลทั้งหลายเข้าสู่ระบบของการผลิตและการบริโภคที่มีอยู่. สื่อสารมวลชนและวัฒนธรรม, การโฆษณา, การจัดการทางด้านอุตสาหกรรม, และแบบหรือวิธีคิดต่างๆร่วมสมัย ต่างผลิตซ้ำระบบที่มีอยู่และพยายามที่จะขจัดการปฏิเสธออกไป กำจัดการวิพากษ์วิจารณ์ และความตรงข้ามทิ้งไป ผลลัพธ์ก็คือ ทำให้เกิดลักษณะสากลที่มีมิติเดียวทางความคิดและพฤติกรรมขึ้นมา ซึ่งความสามารถและสมรรถภาพสำหรับความคิดในเชิงวิพากษ์วิจารณ์ และพฤติกรรมในทางตรงข้ามกำลังถูกทำให้เหี่ยวเฉาร่วงโรยลง

ไม่เพียงลัทธิทุนนิยมที่ได้มาบูรณาการเข้ากับชนชั้นคนงานเท่านั้น, (ซึ่งครั้งหนึ่ง คนงานเคยเป็นต้นตอเกี่ยวกับพลังของฝ่ายตรงข้ามที่มีศักยภาพในการปฏิวัติ) นายทุนทั้งหลายยังได้พัฒนาเทคนิควิธีการใหม่ๆเกี่ยวกับการทำให้ตัวพวกเขามีเสถียรภาพ โดยผ่านนโยบายต่างๆของรัฐและการพัฒนาเกี่ยวกับรูปแบบใหม่ๆของการควบคุมทางสังคมด้วย. ด้วยเหตุนี้ Marcuse จึงได้ตั้งคำถามขึ้นมาสองข้อ กับคำยืนยันต่างๆในขั้นมูลฐานของลัทธิมาร์กซ์แบบเดิมๆ(orthodox Marxism) นั่นคือ ชนชั้นกรรมาชีพยังจะเป็นต้นตอของการปฏิวัติอยู่อีกหรือไม่ และการไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ของวิกฤตการณ์ทุนนิยม ยังจะเป็นเช่นนั้นอยู่อีกหรือเปล่า?

ในทางที่แย้งกันกับข้อเรียกร้องต่างๆอย่างมากมายเกี่ยวกับลัทธิมาร์กซ์แบบดั้งเดิม, Marcuse สนับสนุนrพลังอำนาจที่ไม่ได้มีการรวมตัวกันของบรรดาชนกลุ่มน้อยทั้งหลาย, คนนอกต่างๆ, และปัญญาชนหัวรุนแรง และพยายามที่จะหล่อเลี้ยงความคิด-พฤติกรรมในเชิงตรงข้ามโดยผ่านการสนับสนุนความคิดที่ตรงกันข้ามและมีลักษณะถอนรากถอนโคน

หนังสือเรื่อง_One-Dimensional Man_ ได้ถูกวิจารณ์อย่างค่อนข้างรุนแรงโดยบรรดามาร์กซิสท์หัวโบราณ(orthodox Marxists)และบรรดานักทฤษฎีทั้งหลายเกี่ยวกับพันธกิจต่างๆทางการเมืองและทางทฤษฎีอย่างหลากหลาย. แม้ว่าจะเป็นการมองโลกในแง่ร้าย, มันก็มีอิทธิพลเป็นอันมากต่อพวกซ้ายใหม่ ในฐานะที่มันได้พูดจากออกมาอย่างชัดเจนถึงความไม่พึงพอใจที่ผุดขึ้นมาของพวกเขา กับสังคมทุนนิยมต่างๆและสังคมคอมมิวนิสท์โซเวียต

ยิ่งไปกว่านั้น, Marcuse ตัวเขาเอง ยังคงปกป้องข้อเรียกร้องต่างๆเพื่อการเปลี่ยนแปลงในเชิงปฏิวัติและปกป้องพลังอำนาจใหม่, ซึ่งเป็นพลังที่เกิดขึ้นมาของฝ่ายตรงข้ามที่รุนแรง ด้วยเหตุนี้ มันจึงทำให้เขาเป็นที่เคียดแค้นและเกลียดชังจากพลังอำนาจเดิมที่ได้รับการสถาปนาจนเป็นที่ยอมรับแล้ว และได้รับการเคารพในฐานะที่เป็นกลุ่มใหม่ที่รุนแรง

The New Left and Radical Politics
ซ้ายใหม่และแนวคิดการเมืองแบบถอนรากถอนโคน
เรื่อง _One-Dimensional Man_ ได้รับการดำเนินรอยตามโดยหนังสือชุดหนึ่งที่ออกมาหลายเล่ม ซึ่งได้เปล่งเสียงออกมาอย่างชัดถ้อยชัดคำเกี่ยวกับการเมืองของพวกซ้ายใหม่ และการวิพากษ์ถึงบรรดาสังคมทุนนิยมทั้งหลาย เช่น "Repressive Tolerance" (1965), _An Essay on Liberation_ (1969), และ _Counterrevolution and Revolt_ (1972)

สำหรับเรื่อง "Repressive Tolerance" ได้โจมตีแนวคิดเสรีนิยม และบรรดาคนเหล่านั้นซึ่งปฏิเสธที่จะยืนหยัดอยู่ในช่วงระหว่างการโต้เถียงกันของช่วงทศวรรษที่ 1960s. มันทำให้ Marcuse มีชื่อเสียงโด่งดังในฐานะคนที่หัวรุนแรงซึ่งไม่ยอมประนีประนอมหรือยอมอ่อนข้อให้กับใคร และเป็นฝ่ายซ้ายที่ยึดมั่นในอุดมการณ์

เรื่อง _An Essay on Liberation_ ยกย่องสรรเสริญเกี่ยวกับขบวนการเคลื่อนไหวในเชิงปลดปล่อยที่มีอยู่ทั้งหมดนับจากพวกเวียดกงจนกระทั่งไปถึงบรรดาฮิปปี้ทั้งหลาย และกระตุ้นปลุกเร้าพวกหัวรุนแรงมากมาย ในขณะเดียวกันก็แสดงความเป็นฝ่ายตรงข้ามกับบรรดานักวิชาการที่ได้รับการยอมรับที่แปลกแยกออกไปมากขึ้น และกับคนเหล่านั้นซึ่งต่อต้านหรือคัดค้านต่อขบวนการเคลื่อนไหวต่างๆในช่วงปีทศวรรษที่ 1960s

ส่วนเรื่อง _Counterrevolution and Revolt_, งานชิ้นนี้นับว่าแตกต่างออกไปในทางตรงข้าม โดยได้พูดออกมาอย่างชัดเจนถึงสัจนิยมใหม่ซึ่งกำลังได้รับก่อตัวขึ้นมาในช่วงระหว่างต้นทศวรรษที่ 1960s เมื่อมันได้กลายเป็นความชัดเจนขึ้นที่ว่า ความคาดหวังที่มากเกินไปต่างๆของปีทศวรรษ 1960s กำลังจะถูกทุบทำลายลงโดยการแปรเปลี่ยนไปสู่ฝ่ายขวา หรือความเป็นขวา และการปฏิวัติซ้อนหรือการตีกลับ(counterrevolution) ที่สวนทางกันกับขบวนการต่างๆในช่วงทศวรรษที่ 1960s

ในปี ค.ศ.1965, มหาวิทยาลัย Brandeis ปฏิเสธที่จะต่อสัญญาการสอนของเขา และ ในไม่ช้าหลังจากนั้น Marcuse ก็ได้เข้ารับตำแหน่งที่มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ณ ลา จอล์ลา ที่ซึ่งเขาได้ทำงานอยู่ที่นั่นจวบจนกระทั่งเกษียรอายุในทศวรรษที่1970s. ช่วงระหว่างเวลานี้ - ด้วยการมีอิทธิพลอย่างมากของเขา - Marcuse ได้พิมพ์บทความเป็นจำนวนมาก และได้เสนอคำบรรยาย ทำการสอน และให้คำปรึกษาแก่บรรดานักศึกษาหัวรุนแรงทั่วโลก เขาเดินทางไปในที่ต่างๆอย่างกว้างขวาง และผลงานของเขา บ่อยครั้งได้ถูกนำไปสนทนากันในสื่อสารมวลชน เขากลายเป็นหนึ่งในปัญญาชนอเมริกันเพียงไม่กี่คนที่ได้รับความสนใจเช่นนั้น

โดยไม่เคยยอมแพ้ต่อทัศนะในเชิงปฏิวัติของเขาและพันธกิจต่างๆ, Marcuse ยังคงปกป้องทฤษฎีมาร์กซ์และลัทธิสังคมนิยมแบบเสรี(libertarian socialism)จนกระทั่งการถึงแก่กรรมของเขา. ในฐานะอาจารย์สอนหนังสือซึ่งเป็นที่ดึงดูดใจและมีความสามารถ, บรรดานักศึกษาของ Marcuse ที่เพิ่งเริ่มได้รับตำแหน่งต่างๆทางวิชาการที่ทรงอิทธิพล จึงได้ให้การสนับสนุนไอเดียต่างๆของเขา, ทำให้เขามีพลังอำนาจสำคัญคนหนึ่งขึ้นมาในแวดวงปัญญาชนอเมริกัน

Marcuse ยังได้อุทิศผลงานของตนเป็นจำนวนมากให้กับเรื่องของสุนทรียศาสตร์ และหนังสือเล่มสุดท้ายของเขาคือ _The Aesthetic Dimension_ (1979), ได้เสนอข้อสรุปสั้นๆถึงการปกป้องเกี่ยวกับศักยภาพในการปลดปล่อยในด้านรูปทรงทางสุนทรียภาพให้เป็นอิสระ ในสิ่งที่เรียกกันว่า"วัฒนธรรมชั้นสูง"(high culture). Marcuse คิดว่า สิ่งที่ดีที่สุดของขนบประเพณีของชนชั้นกลางเกี่ยวกับงานศิลปะ คือ มันได้บรรจุเอาคำฟ้องร้องที่มีพลังของชนชั้นกลางเอาไว้ และวิสัยทัศน์ต่างๆในการปลดปล่อยทางสังคมให้เป็นอิสระไปสู่สังคมที่ดีกว่า ด้วยเหตุนี้เขาจึงพยายามที่จะพิทักษ์ความสำคัญของผลงานศิลปะที่ยิ่งใหญ่เอาไว้ เพื่อการวางเค้าโครงเกี่ยวกับการปลดเปลื้อง และให้เหตุผลว่า การปฏิวัติวัฒนธรรมเป็นส่วนหนึ่งของความจำเป็นอันขาดเสียมิได้ของการปฏิวัติทางการเมือง

ผลงานของ Marcuse ในทางด้านปรัชญาและทฤษฎีสังคม ได้ให้กำเนิดข้อถกเถียงและการโต้แย้งกันอย่างดุเดือด และการศึกษาส่วนใหญ่เกี่ยวกับงานของเขามีความมุ่งหมายที่ซ่อนเร้นภายในสูงมาก ประกอบกับมีลักษณะที่แบ่งฝักแบ่งฝ่ายอยู่บ่อยๆ. ถึงแม้ว่าข้อถกเถียงเป็นจำนวนมากจะเกี่ยวพันกันกับการวิพากษ์วิจารณ์ทางด้านสังคมทุนนิยมร่วมสมัยต่างๆ และการพิทักษ์ปกป้องการเปลี่ยนแปลงทางสังคมอย่างถอนรากถอนโคน, ในการหวนกลับไปในอดีต, Marcuse ได้ทิ้งเนื้องานในหลายๆด้านและความสลับซับซ้อนอันหนึ่งเอาไว้เบื้องหลัง ซึ่งพอเปรียบเทียบได้กับมรดกต่างๆของ Ernst Bloch, Georg Lukacs, T.W. Adorno, และ Walter Benjamin เลยทีเดียว

Marcuse's Legacy
มรดกของ Marcuse
นับแต่การถึงแก่กรรมของเขาในปี ค.ศ.1979, อิทธิพลของ Herbert Marcuse ได้ค่อยๆลดความสำคัญลงมา. การที่ความสำคัญดังกล่าวในงานของเขาถูกเพิกเฉยหรือไม่ได้รับความเอาใจใส่ในแวดวงความก้าวหน้า เป็นเรื่องที่น่าหาความรู้เพิ่มเติม ในฐานะที่ Marcuse เป็นหนึ่งในบรรดานักทฤษฎีที่รุนแรงซึ่งมีอิทธิพลมากที่สุดของวันเวลาในช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1960s และงานของเขายังคงเป็นหัวข้อหนึ่งของความสนใจและถกเถียงกันในช่วงระหว่างทศวรรษที่ 1970s. ขณะเดียวกัน ความเสื่อมถอยของขบวนการต่างๆในการปฏิวัติ ซึ่งเขาได้ถูกนำเข้าไปเกี่ยวข้องด้วยได้ช่วยอธิบายความอับแสงลงต่อความนิยมในตัวของ Marcuse

การขาดเสียซึ่งตำรับตำราใหม่ๆและการพิมพ์งานนับว่ามีส่วนด้วย ผลงานของ Marcuse ที่ได้มีการตีพิมพ์ขึ้นสองสามเล่มแต่ยังไม่มีการแปล และเนื้อหาสาระบางอย่างที่ยังไม่ได้มีการรวบรวมของเขาเป็นเล่มหนังสือ แม้ว่ามันยังมีการหลั่งไหลของตำรับตำราต่างๆของ Marcuse ปรากฏตัวออกมาบ้างก็ตาม (ขอให้ดูอ้างอิงท้ายเรื่องในบทความชิ้นนี้) แต่ขณะเดียวกันได้มีการแปลงานใหม่ๆเป็นจำนวนมากซึ่งเป็นผลงานต่างๆของ Benjamin, Adorno, และ Habermas ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา

นอกจากนี้ ในเวลาที่ประจวบกัน ได้มีความสนใจอย่างมากที่พุ่งไปยังงานเขียนต่างๆของ Foucault, Derrida, Baudrillard, Lyotard, และบรรดานักทฤษฎีหลังสมัยใหม่ หรือหลังโครงสร้างนิยม(postmodern, or poststructuralist)สกุลฝรั่งเศสอื่นๆ, งานของ Marcuse ไม่เหมาะที่จะถกเถียงหรืออภิปรายตามสมัยนิยมต่อความใส่ใจในความคิดเกี่ยวกับเรื่องของสมัยใหม่และหลังสมัยใหม่

ไม่เหมือนกับ Adorno, Marcuse ไม่ได้คาดการณ์ล่วงหน้าถึงยุคหลังสมัยใหม่ที่โจมตีเรื่องของเหตุผล และหลักวิภาษวิธีของเขาไม่มีลักษณะในเชิงนิเสธเกี่ยวกับเรื่องราวเหล่านี้. ตรงกันข้าม เขาแสดงความเห็นด้วยกับโครงการเกี่ยวกับการฟื้นฟูเรื่องของเหตุผลขึ้นมาใหม่ และเกี่ยวกับการวางทางเลือกในลักษณะยูโธเปียกับสังคมที่มีอยู่ - จินตนาการในหลักการวิภาษวิธีอันหนึ่งซึ่งได้ตกจากความนิยมของยุคสมัย ที่ปฏิเสธความคิดแบบเหมารวมทั้งหมด(totalizing thought) และวิสัยทัศน์แบบยิ่งใหญ่ต่างๆ(grand visions)เกี่ยวกับเสรีภาพและการสร้างสังคมขึ้นมาใหม่อีกครั้ง

การไม่เอาใจใส่เกี่ยวกับ Marcuse อาจได้รับการผันแปรไปโดยผ่านการตีพิมพ์เกี่ยวกับเนื้อหาสาระทางความคิดที่มั่งคั่งของเขา, จำนวนมากของงานเหล่านี้ไม่ได้ถูกตีพิมพ์และไม่เป็นที่รู้จัก, ซึ่งได้ถูกค้นพบในที่เก็บเอกสารของ Marcuse ใน the Stadtsbibliothek ที่แฟรงค์เฟริท. ช่วงระหว่างฤดูร้อนของปี 1989 และ 1991, รวมถึงฤดูใบไม้ร่วงของปี 1990, ข้าพเจ้าได้เข้าไปยังสถานที่เก็บเอกสารผลงานดังกล่าว และรู้สึกประหลาดใจมากเกี่ยวกับงานเขียนอันทรงคุณค่าเป็นจำนวนมากที่ยังไม่ได้รับการตีพิมพ์

ที่เก็บเอกสารและผลงานของ Marcuse นับว่าเป็นคลังของขุมทรัพย์ทางปัญญาแห่งหนึ่ง และแผนการต่างๆกำลังได้รับการวางรูปขึ้นมาโดยสำนักพิมพ์ Routledge ซึ่งจะนำเอกสารและผลงานเหล่านี้ไปตีพิมพ์ออกมาเป็นชุดๆ. ต้นฉบับที่น่าสนใจอย่างมากบางเรื่องเกี่ยวกับ สงคราม, เทคโนโลยี, และลัทธิอำนาจแบบเบ็ดเสร็จ(totalitarianism) จากทศวรรษที่ 1940s และต้นฉบับหนังสือที่ยังไม่ได้รับการตีพิมพ์บางเล่ม, บทความบางเรื่อง, และคำบรรยายนับจากทศวรรษที่ 1960s และ 1970s อาจน้อมนำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า Marcuse Renaissance (การฟื้นฟู Marcuse ขึ้นมาใหม่), หรืออย่างน้อยที่สุดก็ไปปลุกเร้าความสนใจในงานของเขา

การหวนคืนกลับไปสู่ Marcuse นั้นมีความเป็นไปได้ ประการแรก, เพราะเขาได้พูดถึงประเด็นปัญหาต่างๆที่ยังคงเป็นสิ่งซึ่งมีความสอดคล้องกับทฤษฎีและการเมืองร่วมสมัย และต้นฉบับที่ยังไม่ได้มีการตีพิมพ์มาก่อนของเขา ได้บรรจุเอาเนื้อหาที่เกี่ยวข้องตรงกันกับความสนใจร่วมสมัย ซึ่งสามารถที่จะตระเตรียมพื้นฐานสำหรับการฟื้นคืนขึ้นมาใหม่ๆเกี่ยวกับความสนใจในความคิดของ Marcuse (ยกตัวอย่างเช่น เรื่องที่สอดคล้องตรงประเด็นร่วมสมัยของ Marcuse โปรดดูงานศึกษาในงานของ John Bokina and Timothy J. Lukes, 1994)

ประการที่สอง Marcuse ได้นำเสนอมุมมองหรือทัศนียภาพเกี่ยวกับความเข้าใจเชิงปรัชญาในเรื่องกาารครอบงำและการปลดปล่อย, วิธีการอันทรงพลังอันหนึ่งและกรอบโครงร่างสำหรับการวิเคราะห์สังคมร่วมสมัย และวิสัยทัศน์เกี่ยวกับเสรีภาพที่รุ่มรวยและอุดมสมบูรณ์ยิ่งกว่าลัทธิมาร์กซ์แบบคลาสสิค, เรื่องราวอื่นๆเกี่ยวกับทฤษฎีวิพากษ์, และเรื่องราวปัจจุบันที่แพร่หลายทั่วไปเกี่ยวกับทฤษฎีหลังสมัยใหม่

อันที่จริง Marcuse ได้นำเสนอมุมมองต่างๆทางปรัชญาที่รุ่มรวยในเรื่องการดำรงอยู่ของมนุษย์และความสัมพันธ์ต่างๆของมนุษย์กับธรรมชาติและสังคม เช่นเดียวกับทฤษฎีทางสังคมที่เป็นแกนสำคัญและเรื่องการเมืองแบบถอนรากถอนโคน. ในการหวนคืนกลับไปสู่วิสัยทัศน์ของ Marcuse เกี่ยวกับการปลดปล่อยและเสรีภาพ - เกี่ยวกับพัฒนาการที่บริบูรณ์ของปัจเจกชนในสังคมที่ปราศจากการปราบปรามและกดขี่ - ได้ทำให้ผลงานของเขาแตกต่างจากคนอื่น ประกอบกับการวิพากษ์วิจารณ์ที่แหลมคมเกี่ยวกับรูปแบบของการครอบงำและการบีบบังคับที่มีอยู่ และเขาได้พัฒนาการบอกเล่าอันนี้ขึ้นมาเป็นรูปเป็นร่างในฐานะปรัชญาเมธีคนหนึ่งของการขับเคี่ยวเกี่ยวกับการครอบงำและการปลดปล่อยให้เป็นอิสระ

โดยในขั้นปฐม, ในฐานะนักปรัชญา, ผลงานของ Marcuse อาจขาดเสียซึ่งการวิเคราะห์อย่างไม่ลดละในเชิงประจักษ์ในเรื่องบางเรื่องเกี่ยวกับทฤษฎีมาร์กซิสท์ และการวิเคาะห์แนวความคิดโดยละเอียดที่พบในเรื่องราวปของทฤษฎีการเมืองจำนวนมาก. กระนั้นก็ตาม เขาได้แสดงให้เห็นอย่างสม่ำเสมอว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และทฤษฎีในตัวของมันเองมีมิติในทางการเมืองและได้ผลิตเรือนร่างที่แข็งแกร่งอันหนึ่งขึ้นมา เกี่ยวกับวิเคราะห์ทางการเมืองและอุดมการณ์นิยมของรูปแบบต่างๆอันโดดเด่นหลากหลายของสังคม, วัฒนธรรม, และความคิดในช่วงระหว่างยุคสมัยที่วุ่นวายสับสน ซึ่งเขามีชีวิตอยู่และเขาได้ต่อสู้ดิ้นรนเพื่อโลกที่ดีกว่าใบหนึ่งมาอย่างต่อเนื่อง

ด้วยเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงเชื่อว่า Marcuse จะมีชัยเหนือข้อจำกัดต่างๆเกี่ยวกับความหลากหลายของปรัชญาและทฤษฎีสังคมที่แพร่หลายในปัจจุบัน และงานเขียนต่างๆของเขานั้นได้ตระเตรียมจุดเริ่มต้นที่จะพัฒนาต่อไปได้สำหรับความเกี่ยวพันกันในทางทฤษฎีและการเมืองของยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การกล่าวออกมาอย่างชัดเจนเกี่ยวกับปรัชญาโดยทฤษฎีทางสังคม, การวิจารณ์ทางวัฒนธรรม, และการเมืองในลักษณะถอนรากถอนโคน ซึ่งดูเหมือนว่าจะเป็นมรดกตกทอดที่ยืนยงอันหนึ่ง

ขณะที่การแบ่งแยกของวิชาการกระแสหลักได้แยกปรัชญาจากสาขาวิชาอื่นๆ - และแยกสาขาวิชาต่างๆออกจากปรัชญา -, Marcuse และบรรดานักทฤษฎีวิพากษ์คนอื่นๆนำเสนอปรัชญาขึ้นมาในฐานะที่มีบทบาทหน้าที่สำคัญภายในทฤษฎีทางสังคมและการวิพากษ์ทางวัฒนธรรม และพัฒนามุมมองทางด้านปรัชญาในการมีปฏิกริยาสัมพันธ์กับการวิเคราะห์ต่างๆในเชิงรูปธรรมของสังคม, การเมือง, และวัฒนธรรมในยุคปัจจุบัน. ดังนั้น วิธีการในลักษณะวิภาษวิธีอันนี้จึงได้มากำหนดให้ปรัชญายังคงมีบทบาทหน้าที่อย่างต่อเนื่อง และมีความสำคัญต่อการอรรถาธิบายในเชิงทฤษฎีต่อยุคสมัยของเราในทุกวันนี้

นอกจากนี้ Marcuse ยังปรากฏว่าเป็นนักวิเคราะห์ทางสังคมที่เฉียบแหลม เท่าๆกับเป็นคนที่เห็นการณ์ล่วงหน้า. เขาเป็นหนึ่งในคนแรกๆของพวกฝ่ายซ้ายผู้ซึ่งได้พัฒนาการวิพากษ์ที่แหลมคมเกี่ยวกับลัทธิมาร์กซ์ของโซเวียต และยังได้มองเห็นการณ์ล่วงหน้าถึงแนวโน้มความเป็นเสรีนิยมมากขึ้นในสหภาพโซเวียต(โปรดดู, Marcuse 1958). หลังจากการก่อกบฎในประเทศโปแลนด์และฮังการีในปี 1956 ที่ได้รับการปราบปรามอย่างโหดเหี้ยม, สิ่งที่คาดเดากันมากที่ว่า ครุชเชฟ จะลดทอนโครงการของเขาเกี่ยวกับการละทิ้งการบริหารแบบสตาลิน และปราบปรามผู้คนอย่างรุนแรงเพิ่มมากขึ้น

แต่อย่างไรก็ตาม Marcuse ได้เสนอสิ่งที่ต่างออกไป กล่าวคืองานเขียนในปี 1958 เขาเสนอว่า "เหตุการณ์ต่างๆของยุโรปตะวันออก เป็นไปได้ที่มันจะค่อยๆคลี่คลายลง และบางทีจะย้อนทวนหรือสวนกลับแนวทางการละทิ้งวิธีการบริหารแบบสตาลินในบางขอบเขต; โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในยุทธศาสตร์ในระดับนานาชาติ, ลักษณะที่แข็งกระด้างมากอันหนึ่งจะเด่นชัดขึ้นมา. อย่างไรก็ตาม ถ้าเผื่อว่าการวิเคราะห์ของเราเป็นไปอย่างถูกต้อง แนวโน้มในขั้นพื้นฐานจะยังคงดำเนินต่อไป และจะยืนยันตัวของมันเองอีกครั้งโดยตลอดการพลิกกลับต่างๆอันนั้น"

Marcuse ได้กล่าวเพิ่มเติมว่า "ด้วยการเคารพนับถือต่อพัฒนาการภายในของสหภาพโซเวียต, วิธีการอันนี้ ณ ความต่อเนื่องในปัจจุบันเกี่ยวกับ"ความเป็นผู้นำในลักษณะหมู่คณะ", จะทำให้พลังอำนาจของตำรวจลับเสื่อมลงไป, จะมีการกระจายอำนาจ, มีการปฏิรูปทางกฎหมาย, มีการผ่อนคลายในเรื่องของการตรวจสอบหรือการเซนเซอร์, มีการทำให้ชีวิตวัฒนธรรมมีเสรีภาพมากขึ้น" (Marcuse, 1958, p.174)

ในส่วนที่เป็นการขานรับต่อการล่มสลายของลัทธิคอมมิวนิสม์ และในส่วนที่เป็นผลลัพธ์อันเนื่องมาจากเงื่อนไขทางด้านเทคโนโลยีใหม่และสภาพการณ์ทางเศรษฐกิจ, ระบบทุนนิยมกำลังประสบความเปลี่ยนแปลงในความยุ่งเหยิงไร้ระเบียบและมีการตระเตรียมองค์กรขึ้นมาใหม่. ความจงรักภักดีของ Marcuse ที่มีต่อลัทธิมาร์กซ์ มักจะนำเขาให้วิเคราะห์ถึงเงื่อนไขใหม่ๆภายในสังคมทุนนิยมต่างๆอยู่เสมอ ซึ่งได้ปรากฏตัวขึ้นมานับจากมาร์กซ์เป็นต้นมา. ด้วยเหตุดังนั้น ทฤษฎีสังคมทุกวันนี้จึงสามารถสร้างขึ้นมาได้บนขนบประเพณีแบบ Marcusean ในการพัฒนาทฤษฎีต่างๆเชิงวิพากษ์เกี่ยวกับสังคมร่วมสมัย ที่วางรากฐานอยู่ในการวิเคราะห์เกี่ยวกับการแปลงสภาพของลัทธิทุนนิยม และการปรากฏตัวขึ้นมาของระบบเศรษฐกิจโลกแบบใหม่

สำหรับ Marcuse ทฤษฎีทางสังคมเป็นเรื่องของประวัตศาสตร์อย่างสมบูรณ์ และจักต้องสร้างแนวคิดเกี่ยวกับปรากฏการณ์ต่างๆที่เด่นขึ้นมาของยุคปัจจุบัน และเปลี่ยนแปลงจากการสร้างตัวของสังคมขึ้นมาก่อนหน้านี้ต่างๆ. ขณะเดียวกันบรรดานักทฤษฎีหลังสมัยใหม่อย่าง Baudrillard และ Lyotard ก็อ้างถึงการแตกร้าวในประวัติศาสตร์, พวกเขาล้มเหลวที่จะวิเคราะห์ถึงองค์ประกอบอันเป็นกุญแจสำคัญของการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่ดำเนินไป โดย Baudrillard ซึ่งได้ประกาศถึง"การสิ้นสุดของเศรษฐกิจการเมือง". ในทางตรงข้าม, Marcuse มักจะพยายามที่จะวิเคราะห์ถึงการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างหรือองค์ประกอบของลัทธิทุนนิยมเสมอ และทำให้การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมไปสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงในทางเศรษฐกิจ

ยิ่งไปกว่านั้น, Marcuse ยังมักจะให้ความสนใจเป็นพิเศษกับบทบาทที่สำคัญของเทคโนโลยีเสมอในสังคมร่วมสมัยซึ่งมีการจัดการอย่างเป็นระบบ และด้วยการปรากฎตัวขึ้นมาของเทคโนโลยีใหม่ๆในยุคของพวกเรา การเน้นของ Marcusean ลงบนความสัมพันธ์กันระหว่างเทคโนโลยี, เศรษฐกิจ, วัฒนธรรม, และชีวิตประจำวันเป็นสิ่งที่สำคัญโดยเฉพาะ

นอกจากนี้ Marcuse ยังมีความสนใจต่อรูปลักษณ์ใหม่ๆทางวัฒนธรรม และหนทางที่วัฒนธรรมได้ทำหน้าที่จัดหาเครื่องมือเกี่ยวกับการจัดการควบคุมและเครื่องมือของเสรีภาพ. การแพร่ขยายเกี่ยวกับเทคโนโลยีในการสื่อสารใหม่ๆและรูปแบบทางวัฒนธรรมในไม่กี่ปีมานี้ยังเรียกร้องให้มุมมองแบบ Marcusean ฉวยเอาความมีศักยภาพของมันมาเพื่อเปลี่ยนแปลงสังคมให้ก้าวหน้าขึ้นไป และความเป็นไปได้ต่างๆเกี่ยวกับรูปแบบที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นในการครอบงำทางสังคม

ในขณะที่ทฤษฎีต่างๆหลังสมัยใหม่ยังคงอธิบายเรื่องของเทคโนโลยีใหม่ๆ, Marcuse มักจะสร้างความสัมพันธ์ระหว่างเศรษฐกิจกับวัฒนธรรมและเทคโนโลยี, เขาเห็นถึงศักยภาพของมันทั้งในด้านการปลดปล่อยและการมาควบคุม, ในเวลาเดียวกันบรรดานักทฤษฎีทั้งหลายอย่าง Baudrillard มีลักษณะมิติเดียว, บ่อยครั้งได้ตกเป็นเหยื่อของข้อกำหนดหรือเหตุปัจจัยทางด้านเทคโนโลยี และมุมมองเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรม ซึ่งล้มเหลวที่จะเห็นถึงศักยภาพต่างๆในเชิงบวกและการปลดเปลื้องของมัน

ในท้ายที่สุด ขณะที่เรื่องราวต่างๆเกี่ยวกับทฤษฎีหลังสมัยใหม่, อย่าง Baudrillard ได้สลัดหรือละทิ้งการเมืองในลักษณะถอนรากถอนโคน, Marcuse มักจะพยายามที่จะเชื่อมโยงทฤษฎีวิพากษ์ของเขากับขบวนการเคลื่อนไหวทางการเมืองแบบถอนรากถอนโคนเสมอของวันเวลานั้น และยังพยายามทำให้ปรัชญาของเขาเป็นเรื่องการเมืองและทฤษฎีทางสังคม

ด้วยเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงเสนอว่า ความคิดของ Marcuse ยังคงเป็นแหล่งทรัพยากรที่สำคัญอยู่ต่อไป และเป็นตัวกระตุ้นสำหรับทฤษฎีแบบถอนรากถอนโคนและการเมืองต่างๆในยุคปัจจุบันอยู่. Marcuse ตัวของเขาเองเป็นคนที่เปิดรับทฤษฎีใหม่ๆและเรื่องราวทางการเมืองที่แพร่หลายในทุกวันนี้ กระนั้นก็ตามก็ยังคงซื่อสัตย์ต่อทฤษฎีเหล่านั้น ซึ่งเขาเชื่อว่าจะให้แรงบันดาลใจและเป็นแก่นแกนสำหรับภารกิจต่างๆของยุคปัจจุบัน

ผลที่ตามมา ดังที่พวกเราได้เผชิญหน้ากับปัญหาในเชิงทฤษฎีและการเมืองของทุกวันนี้ ข้าพเจ้าเชื่อว่า ผลงานต่างๆของ Herbert Marcuse จะเป็นแหล่งทรัพยากรที่สำคัญสำหรับสถานการณ์ที่แพร่กระจายอยู่ในปัจจุบันของเรา และการฟื้นคืนชีพแนวคิดแบบ Marcusean นั้น จะช่วยให้แรงบันดาลใจในทฤษฎีใหม่ๆและการเมืองร่วมสมัย, ทำให้ปรัชญาภาคพื้นทวีปยุโรปเกิดแรงกระตุ้นใหม่ๆและมีภารกิจต่างๆขึ้นมา

Writings งานเขียนของ Herbert Marcuse

Marcuse, Herbert: Negations (Boston: Beacon Press, 1968).
Marcuse, Herbert: Reason and Revolution (New York: Oxford University Press, 1941; reprinted Boston: Beacon Press, 1960).
Marcuse, Herbert: Eros and Civilization (Boston: Beacon Press, 1955).
Marcuse, Herbert: Soviet Marxism (New York: Columbia University Press 1958; second edition 1988).
Marcuse, Herbert: One Dimensional Man (Boston: Beacon Press, 1964; second edition, 1991).
Marcuse, Herbert: An Essay on Liberation (Boston: Beacon Press, 1969).
Marcuse, Herbert: Counterrevolution and Revolt (Boston: Beacon Press, 1972).
Marcuse, Herbert: Studies in Critical Philosophy (Boston: Beacon Press, 1973).
Marcuse, Herbert: The Aesthetic Dimension (Boston: Beacon Press, 1978).

References and Further Reading
หนังสืออ้างอิงและหนังสืออ่านเพิ่มเติม

Alford, C. Fred: Science and the Revenge of Nature: Marcuse and Habermas (Gainesville: University of Florida Press, 1985).
John Bokina and Timothy J. Lukes, editors, Marcuse: New Perspectives (Lawrence, Kansas: University of Kansas Press, 1994).
Institut fur Sozialforschung: Kritik und Utopie im Werk von Herbert Marcuse (Frankfurt: Suhrkamp, 1992).
Kellner, Douglas: Herbert Marcuse and the Crisis of Marxism (London and Berkeley: Macmillan and University of California Press, 1984).
Lukes, Timothy J.: The Flight Into Inwardness: An Exposition and Critique of Herbert Marcuse's Theory of Liberative Aesthetics (Cranbury, N.J., London, and Toronto: Associated University Presses, 1986).
Robert Pippin, et al, editors, Marcuse. Critical Theory and the Promise of Utopia (South Hadley, Mass.: Bergin and Garvey, 1988).

ข้อมูลต้นฉบับที่นำมาแปลและเรียบเรียง Herbert Marcuse By Douglas Kellner
คลิกไปอ่านภาษาอังกฤษได้ที่ http://www.uta.edu/huma/illuminations/kell12.htm

ไปหน้าแรกของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน I สมัครสมาชิก I สารบัญเนื้อหา

e-mail : ~~midnight2545(at)yahoo.com~~