release date

คลิกไปหน้าสารบัญ(1)
คลิกไปหน้าสารบัญ(2)
คลิกไปหน้าสารบัญ(3)
คลิกไปหน้าสารบัญ(4)
เพื่อดูบทความใหม่สุด

้

1. กำหนดทิศทางนโยบายยุติธรรมแบบบูรณาการใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ที่ชัดเจน โดยเฉพาะการไม่ใช้ความรุนแรงในการแก้ปัญหาด้านความยุติธรรม

2. สร้างความต่อเนื่องทางด้านนโยบายอาญาและนโยบายยุติธรรม และให้มีกลไกผลักดันนโยบายที่ประกอบด้วยบุคลากรจากทุกภาคส่วนในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

3. ให้ความสนใจกับยุทธวิธีในการแก้ไขปัญหา เพื่อป้องกันปัญหาความขัดแย้งและอาชญากรรมระยะยาวที่ระดับชุมชน และที่เหมาะสมกับวิถีชีวิตชุมชนมากกว่าการแก้ไขปัญหาเพื่อปรับเปลี่ยนแบบแผนการดำเนินชีวิตให้เป็นแบบที่บุคคลภายนอกเข้าใจว่าเหมาะสม

4. สร้างดุลยภาพระหว่างการบังคับใช้กฎหมายกับการคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชน ตามสภาพของสังคมไทยโดยรวม

1. ด้านกฎหมาย เพื่อลดความสับสนและสร้างความชัดเจนให้กับเจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติและประชาชน ควรจะดำเนินการเผยแพร่ความรู้ด้านกฎหมายด้วยการ

- จัดทำคู่มือและแนวทางในการปฏิบัติงานตามกระบวนกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และพระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 สำหรับเจ้าหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรมที่ปฏิบัติงานใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้โดยเร็วที่สุด เพื่อลดความผิดพลาดบกพร่องซ้ำซาก อันเกิดจากการตีความที่เป็นคุณหรือโทษต่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง

- จัดทำคู่มือให้ความรู้แก่ประชาชน เกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่และขั้นตอนการดำเนินกระบวนการยุติธรรม เมื่อถูกเชิญตัวไปสอบปากคำ ตกเป็นผู้ต้องหา หรือจำเลย ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และพระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 และตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งหน่วยที่เกี่ยวข้องซึ่งจะให้ความช่วยเหลือกับประชาชนเมื่อเข้ามาเกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม ทั้งภาษาไทยและภาษามลายู โดยแจกจ่ายให้อย่างทั้งถึงให้กับชุมชน มัสยิด และโรงเรียน

- จัดทำคู่มือเพื่อกำหนดแนวปฏิบัติที่เหมาะสมให้กับเจ้าหน้าที่ในการดำเนินการตรวจค้นตัวบุคคล สถานที่ และวัตถุที่อาจล่วงละเมิดทางศาสนา

2. ด้านการพัฒนาประสิทธิภาพการดำเนินกระบวนการยุติธรรมในภาพรวมให้เป็นไปตามหลักกฎหมาย

- คณะกรรมการประสานงานกระบวนการยุติธรรมแห่งชาติ ควรแสดงบทบาทเชิงรุกในการเป็นผู้นำเพื่อแก้ไขปัญหาเร่งด่วนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ และการจัดทำแผนการดำเนินกระบวนการยุติธรรมในสถานการณ์ฉุกเฉินของประเทศ ที่กำหนดบทบาทหน้าที่ และมาตรฐานการปฏิบัติงานของหน่วยงานย่อยในกระบวนการยุติธรรม ในลักษณะที่ลดทอนเงื่อนไขด้านเวลา ลดภารกิจหรือกระบวนการที่ทำให้ล่าช้าไม่เป็นธรรม ฯลฯ อันอาจก่อให้เกิดเงื่อนไขความไม่ไว้วางใจในสถานการณ์วิกฤตศรัทธาต่ออำนาจรัฐ โดยใช้เหตุการณ์ที่ขึ้นเป็นกรณีศึกษาเพื่อกำหนดที่ควรทำและละเว้นสิ่งที่ไม่ควรกระทำ และเร่งนำแผนดังกล่าวมาปรับใช้กับ3 จังหวดชายแดนภาคใต้โดยเร็วที่สุด

- เร่งจัดตั้งคณะกรรมการดำเนินกระบวนการยุติธรรมตามหลักนิติธรรมในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เพื่อประสานงานและให้มีการแก้ไขปัญหาข้อขัดข้องในกระบวนการยุติธรรม

- กำหนดเป้าหมายร่วมและตัวชี้วัดความสำเร็จในงานยุติธรรม ด้วยการลดจำนวนคดีวิสามัญฆาตกรรมโดยเจ้าหน้าที่ และเพิ่มปริมาณการดำเนินคดีโดยกระบวนการยุติธรรม

- เปลี่ยนวิกฤตให้เป็นโอกาสโดยนำกรณีศึกษาต่างๆ ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ที่ประสบปัญหาในกระบวนการยุติธรรมมาศึกษาสังเคราะห์ เพื่อกำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาโครงสร้างยุติธรรมและการบังคับใช้กฎหมายใหม่ทั้งองคาพยพ

3. ด้านการพัฒนาประสิทธิภาพการสืบสวนสอบสวน จับกุม ค้น

- ดำเนินการแสวงหาพยานหลักฐานให้แน่นหนาเพียงพอก่อนที่จะลงมือจับกุมดำเนินคดีผู้ต้องสงสัย

- พัฒนาเทคนิควิธีการสืบสวนสอบสวนให้มีประสิทธิภาพในการทำงานด้วยนิติวิทยาศาสตร์ โดยมุ่งหมายให้เกิดผลกระทบต่อสิทธิเสรีภาพในชีวิต และร่างกายของประชาชนให้น้อยที่สุด

- กู้ศักดิ์ศรีความศักดิ์สิทธิ์และความชอบธรรมของกฎหมายกลับคืนมา โดยแสดงให้เห็นว่าทุกคนอยู่ภายใต้หลักกฎหมายเดียวกัน และเจ้าหน้าที่ไม่ได้เลือกปฏิบัติ เมื่อปฏิบัติผิดพลาดก็แก้ไขใหม่ให้ถูกต้อง และแสดงให้เห็นว่า เจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมายต่างก็เคารพกฎหมายเช่นเดียวกัน

- การตรวจค้นบ้านเรือนสถานที่พักอาศัย หรือสถานศึกษาต้องแจ้งให้ผู้นำชุมชน หรือผู้บริหารการศึกษาทราบก่อนเข้าตรวจค้น หรือให้อยู่ในบริเวณที่ทำการตรวจค้นด้วย เพื่อให้ลูกบ้านหรือนักเรียนนักศึกษาจะได้อุ่นใจ เพราะบางครั้งชาวบ้านไม่เข้าใจภาษาไทย

- มีการแจ้งให้ญาติทราบโดยเร็วที่สุด เมื่อมีการเชิญตัวหรือจับกุมตัวไป เพื่อเป็นการแสดงความโปร่งใส ตรวจสอบได้ ให้เป็นที่ประจักษ์ เพื่อให้ญาติจะได้คลายความกังวล สามารถไปเยี่ยมและเตรียมการประกันตัวได้

4. ด้านการพัฒนาการควบคุมตัว หรือปล่อยตัวชั่วคราวที่คำนึงถึงสิทธิมนุษยชน

- ให้ความสำคัญกับการวบคุมตัวเยาวชน โดยปฏิบัติตามหลักกฎหายอย่างเคร่งครัดให้มีผลกระทบต่อเยาวชนให้น้อยที่สุด โดยคำนึงถึงโอกาสทางการศึกษา

- การควบคุมตัวระหว่างสอบสวนในสถานที่อื่นที่ไม่ใช่เรือนจำ ควรเปิดโอกาสให้ผู้ต้องหาได้ปฏิบัติศาสนกิจตามที่ร้องขอ

- การควบคุมตัวในเรือนจำระหว่างสอบสวน และพิจารณาคดี ควรใช้หลักพันธนาการจำตรวนผู้ต้องขังเท่าที่จำเป็น เพื่อลดความรุนแรงทางสังคม หรือเลือกใช้วิธีอื่นในการควบคุมตัว เพราะบุคคลเหล่านี้ยังไม่ได้ถูกพิพากษาว่ากระทำผิดจริง จึงไม่ควรรับโทษหลักกว่าผู้กระทำผิดจริง

- การควบคุมตัวควรคำนึงถึงสิทธิของตัวผู้ต้องขังและผลกระทบต่อผู้ต้องขังอื่นในเรือนจำเดียวกัน

- ควรมีกลไกช่วยเหลือผู้ต้องหาหรือจำเลยที่ยากจน ที่ต้องการขออนุญาตปล่อยตัวชั่วคราวทั้งในด้านของคำแนะนำ และในเงินกองทุนสนับสนุนเพื่อลดช่องว่างในการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม

5. ด้านการพัฒนาประสิทธิภาพการฟ้องร้องและดำเนินกระบวนพิจารณาคดี
ควรมีนโยบายเร่งรัดการดำเนินคดีบางประเภท ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เช่น คดีนักศึกษาต้องขังระหว่างพิจารณาและไม่ได้รับการประกันตัว ฯลฯ ตรวจสอบและติดตามความคืบหน้าของคดีเพื่อลดความรู้สึกขัดแย้งทางสังคม และช่วยสังเคราะห์ให้ผู้ถูกกล่าวหาเหล่านี้ได้เข้าสู่กระบวนการพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของตนเองได้อย่างรวดเร็วยิ่งขึ้น

6. ด้านการพัฒนาประสิทธิภาพการดำเนินการภายหลังมีคำพิพากษาหรือคำสั่ง
เร่งติดตามนำทรัพย์สินของกลางที่ถูกเก็บไว้คืนให้จำเลยที่ถูกยกฟ้องทุกกรณีโดยเร็วที่สุด มีการขอโทษชดใช้ค่าเสียหาย และลงโทษเจ้าหน้าที่ที่ละเลยการปฏิบัติหน้าที่ เพราะเป็นการสร้างเงื่อนไขการไม่ไว้วางใจเกิดขึ้น

- เร่งสลายเงื่อนไขการดำเนินกระบวนยุติธรรมด้วยการใช้ พรก. ให้เกิดผลกระทบให้น้อยที่สุดและประกาศยกเลิกการใช้ พรก.กับพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ให้เร็วที่สุด

- จัดให้มีล่ามหรือทนายความที่เข้าใจภาษามลายู ในการสื่อสารกับชาวไทยมุสลิมทันที และในทุกขั้นตอนที่มีการบังคับใช้กฎหมายและดำเนินกระบวนยุติธรรมทั้งระบบ

- จัดให้มีคู่มือ เอกสาร ป้ายประกาศ ฯลฯ ในหน่วยงานของกระบวนการยุติธรรมใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เป็นภาษามลายูควบคู่กับภาษาไทย

- ใช้อำนาจรัฐเพื่อช่วยลดทอนแรงเสียดทานของเงื่อนไขสำคัญ ที่ทำให้เกิดความล่าช้าในการคลี่คลายคดีที่สะท้อนถึงความอยุติธรรมของกระบวนการยุติธรรม อันแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงไปสู่ทิศทางที่แสดงเจตนาสลายเงื่อนไข ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้กิความไม่ไว้วางใจของประชาชนต่อกระบวนการยุติธรรม

- แสดงให้เกิดความกระจ่างชัดว่ารัฐไม่ได้เลือกปฏิบัติ หรือละเลยในการอำนวยความยุติธรรม โดยเร่งดำเนินคดีเจ้าหน้าที่รัฐที่กระทำความผิดเช่นเดียวกับประชาชนทั่วไปที่กระทำผิด

- กรณีผู้ต้องขังระหว่างพิจารณาเป็นนักศึกษา ควรได้รับการดูแลให้มีโอกาสศึกษาต่อเนื่อง และเมื่อพ้นจากเรือนจำไม่ว่ากรณีใดก็ตาม นักศึกษาเหล่านี้ควรจะมีโอกาสกลับไปศึกษาต่อ ณ สถาบันการศึกษาเดิมเป็นกรณีพิเศษ

- ควรมีการขอโทษต่อความผิดพลาดที่เกิดขึ้น และเยียวยาความเสียหายให้กับผู้เสียหาย ทั้งผู้เสียหายโดยตรงและโดยอ้อม รวมทั้งผู้ที่พิการและอยู่ระหว่างการรักษาพยาบาลด้วย

- เร่งค้นหาบุคคลสูญหายเพื่อพิสูจน์ความจริงให้ปรากฏ

- ให้มีการสอบสวนหาข้อเท็จจริงของการตายของผู้ก่อเหตุในวันที่ 28 เมษายน 2547 นอกจากกรณีมัสยิดกรือเซะ

- ในระดับนโยบาย ควรระมัดระวังในการส่งสัญญาณที่เป็นการชี้นำให้เจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติ เกิดความรู้สึกสับสนในการดำเนินกระบวนการยุติธรรมตามหลักนิติธรรม

"...ข้าราชการที่จะแต่งตั้งออกไปประจำตำแหน่งในมณฑลปัตตานี พึงเลือกเฟ้นแต่คนที่มีนิสัยซื่อสัตย์ สุจริต สงบเสงี่ยม เยือกเย็น มิใช่สักแต่ว่าส่งไปบรรจุให้เต็มตำแหน่งหรือส่งไปเป็นการลงโทษเพราะเลว...เมื่อจะส่งไปแล้วต้องสั่งสอนชี้แจงให้รู้ลักษณะทางการอันพึงประพฤติระมัดระวัง...ผู้ใหญ่ในท้องที่พึงสอดส่องฝึกอบรมต่อๆกันไปในคุณธรรมเหล่านั้นเนืองๆ ใช่แต่คอยให้พลาดพลั้งลงไปก่อนแล้วจึงจะลงโทษ..."

พระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ที่ 3/78 ลงวันที่ 6 กรกฎาคม 2466

- ควรให้ความสำคัญในการคัดเลือกเจ้าหน้าที่ที่จะไปปฏิบัติหน้าที่ที่จะไปปฏิบัติหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรมในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ให้ได้บุคคลที่เหมาะสม ไม่ไปสร้างเงื่อนไขให้กับประชาชนพื้นที่ใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เพิ่มขึ้น

- ต้องจัดการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ให้มีความเข้าใจในวิถีการดำรงชีวิตของประชาชนในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

- ไม่ควรจะมีการโยกย้ายเจ้าหน้าที่ซึ่งปฏิบัติหน้าที่อยู่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้บ่อยเกินไป ทำให้ประชาชนไม่คุ้นชินและรู้สึกว่าเจ้าหน้าที่เป็นคนแปลกหน้า ส่งผลให้เกิดความระแวงและไม่เชื่อมั่นต่อการอำนวยความยุติธรรม

- พัฒนาระบบการบริหารงานบุคคล เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับประชาชน และสร้างขวัญกำลังใจและความภาคภูมิใจให้กับเจ้าหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรม เช่น การให้รางวัลแก่เจ้าหน้าที่ซึ่งเป็นแบอย่างที่ดี และได้รับการยอมรับจากประชาชน ในทางตรงกันข้ามต้องเร่งการดำเนินการสอบสวนและลงโทษเจ้าหน้าที่ ที่ประพฤติมิชอบและโยกย้ายออกนอกพื้นที่โดยเร็วที่สุด

- สร้างกระบวนทัศน์ใหม่ให้เจ้าหน้าที่เกิดความภาคภูมิใจในการปฏิบัติหน้าที่ สืบสวนสอบสวนเพื่อแสงหาหลักฐานตามหลักวิชาชีพ ไม่ใช่รีดพยานหลักฐานจากตัวผู้ถูกกล่าวหา ซึ่งไม่เป็นประโยชน์ในการพิจารณาคดีของเจ้าพนักงานอัยการและการพิจารณาคดีของศาล

- ต้องจัดการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ให้ปฏิบัติหน้าที่ในการตรวจค้นจับกุม สืบสวน สอบสวน จับกุม ตรวจค้น ละควบคุมตัวตามกฎหมาย

- ควรพัฒนาจิตสำนึกของเจ้าหน้าที่ให้รักความยุติธรรมและมีเมตตาธรรมต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน

- จัดให้มีหน่วยเฉพาะหรือฝึกฝนการนำวิธีการที่เป็นสากลมาสลายการชุมนุม ให้สามารถควบคุมสถานการณ์ได้โดยไม่ก่อให้เกิดการสูญเสียชีวิต และทรัพย์สินของประชาชน

- ปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรและกระบวนทัศน์ของการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ ซึ่งยอมล่วงละเมิดหลักนิติธรรมเพราะกลัวเสียหน้าไปสู่วัฒนธรรมใหม่ที่ว่า "จับคนบริสุทธิ์คือความล้มเหลว จับถูกคนคือเกียรติเกียรติภูมิ"

- กระตุ้นและผลักดันให้ภาคประชาสังคมจัดตั้ง "หน่วยพิทักษ์ยุติธรรม" ซึ่งประกอบด้วยบุคคลจากหลายฝ่ายทั้งภาคเอกชน ภาครัฐ และประชาชน ที่มีความสนใจเพื่อทำหน้าที่ให้ความช่วยเหลือ ติดตาม ตรวจสอบ เสนอแนะการดำเนินกระบวนการยุติธรรมใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้อย่างเป็นระบบในทุกขั้นตอน เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงความยุติธรรมอย่างเสมอภาคและเป็นธรรม อันเป็นการลดเงื่อนไขที่จะบั่นทอนความเชื่อมั่นในกระบวนการยุติธรรม

- เร่งสนับสนุนการใช้กลไกภาคประชาสังคมที่มีอยู่ เช่น กก.ตร.สภอ. ให้ทำหน้าที่ส่งเสริมสนับสนุนการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ตามหลักนิติธรรม

- ให้ความสำคัญกับต้นทุนทางสังคมในเรื่องของคุตบะฮวันศุกร์ (การเทศนาธรรมประจำสัปดาห์โดยอิหม่าม) มาใช้ในการป้องกันอาชญากรรมและการกระทำผิดในชุมชน

- ควรมีการดูแลเด็กกำพร้าที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เนื่องจากอาจส่งผลต่อปัญหาสังคมระยะยาวที่ตามมา

- ประสานความร่วมมือและบูรณาการกำหนดยุทธศาสตร์การข้าถึงเยาวชนไทยมุสลิมใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อป้องกันปัญหาการถูกชักจูงไปในทางที่เสื่อมเสีย และเปิดพื้นที่ให้เยาวชนเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการยุติธรรมฐานะ "ยุวชนยุติธรรม"

- สื่อมวลชนร่วมแสดงบทบาทเชิงรุก ด้วยการให้ประชาชนในพื้นที่ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดรายการโทรทัศน์และวิทยุ ที่สอดคล้องกับความต้องการบริโภคของชุมชนใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

- ผลักดันให้ภาควิชาการผลิตและขับเคลื่อนองค์ความรู้ การพัฒนากระบวนการยุติธรรมโดยวิธีวิจัยต่างๆทั้งในระดับนโยบายและระดับปฏิบัติ

 

บทความวิชาการฟรีที่ผ่านมา ของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
หากนักศึกษาและสมาชิกท่านใตสนใจ
สามารถคลิกไปอ่านได้จากที่นี่...คลิกที่ภาพ

 

ไปหน้าแรกของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน I สมัครสมาชิก I สารบัญเนื้อหา 1I สารบัญเนื้อหา 2 I สารบัญเนื้อหา 3
ประวัติ ม.เที่ยงคืน

webboard(1) I webboard(2)

e-mail : midnightuniv(at)yahoo.com

หากประสบปัญหาการส่ง e-mail ถึงมหาวิทยาลัยเที่ยงคืนจากเดิม
midnightuniv(at)yahoo.com

ให้ส่งไปที่ใหม่คือ
midnight2545(at)yahoo.com
มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนจะได้รับจดหมายเหมือนเดิม

 

มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนกำลังจัดทำบทความที่เผยแพร่บนเว็ปไซคทั้งหมด กว่า 650 เรื่อง หนากว่า 8500 หน้า
ในรูปของ CD-ROM เพื่อบริการให้กับสมาชิกและผู้สนใจทุกท่านในราคา 150 บาท(รวมค่าส่ง)
(เริ่มปรับราคาตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน 2548)
เพื่อสะดวกสำหรับสมาชิกในการค้นคว้า
สนใจสั่งซื้อได้ที่ midnightuniv(at)yahoo.com หรือ
midnight2545(at)yahoo.com

 

สมเกียรติ ตั้งนโม และคณาจารย์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
(บรรณาธิการเว็ปไซค์ มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน)
หากสมาชิก ผู้สนใจ และองค์กรใด ประสงค์จะสนับสนุนการเผยแพร่ความรู้เพื่อเป็นวิทยาทานแก่ชุมชน
และสังคมไทยสามารถให้การสนับสนุนได้ที่บัญชีเงินฝากออมทรัพย์ ในนาม สมเกียรติ ตั้งนโม
หมายเลขบัญชี xxx-x-xxxxx-x ธนาคารกรุงไทยฯ สำนักงานถนนสุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่
หรือติดต่อมาที่ midnightuniv(at)yahoo.com หรือ midnight2545(at)yahoo.com