กรณีนายกพระราชทาน
จดหมายเปิดผนึกถึงปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคม

The Midnight University

คณาจารย์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
แถลงการณ์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนและนักวิชาการทั่วประเทศ
"ผ่าทางตัน เว้นวรรคทักษิณ ปฎิรูปการเมือง"
วันพฤหัสที่ ๒ มีนาคม ๒๕๔๙
แถลงที่มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน เวลา ๑๓.๐๐ น.

หมายเหตุ : แถลงการณ์ฉบับนี้มีเนื้อหาต้องการให้มีการแก้ไขปัญหาการเมืองที่กำลังคุกฝุ่นขณะนี้
ด้วยการมองไปยังปัญหาเชิงโครงสร้างของระบอบทักษิณ
และต้องการให้มีการปฏิรูปการเมืองโดยครอบคลุม
พร้อมข้อเสนอทางออกต่อความตีบตันทางการเมืองปัจจุบัน
midnightuniv(at)yahoo.com

(บทความเพื่อประโยชน์ทางการศึกษา)
มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน ลำดับที่ 849
เผยแพร่บนเว็บไซต์นี้ครั้งแรกเมื่อวันที่ ๒ มีนาคม ๒๕๔๙
(บทความทั้งหมดยาวประมาณ 5 หน้ากระดาษ A4)

แถลงการณ์ผ่าทางตัน เว้นวรรคทักษิณ ปฏิรูปการเมือง
มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนและนักวิชาการทั่วประเทศ

แถลงการณ์ ไปให้พ้นจากระบอบทักษิณและอำนาจนอกระบบ
กระแสการต่อต้าน พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและกว้างขวางในขณะนี้ เป็นการเคลื่อนไหวที่มีความสำคัญต่อการสร้างพลังและความหมายให้กับการเมืองภาคประชาชนเป็นอย่างมาก

อย่างไรก็ตาม ต้องตระหนักว่าการเคลื่อนไหวเพื่อขับไล่ตัวนายกรัฐมนตรีนั้น ไม่อาจจำกัดไว้เพียงประเด็นปัญหาเฉพาะตัวบุคคลเท่านั้น แน่นอนว่า พ.ต.ท. ทักษิณเป็นส่วนหนึ่งของปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไข แต่ในขณะเดียวกันก็ไม่อาจมองข้ามความจริงไปด้วยว่า โครงสร้างทางการเมืองในปัจจุบันก็เป็นส่วนหนึ่งของการเปิดช่องให้เกิดระบอบทักษิณขึ้นมาในสังคมไทย ดังนั้น ลำพังแต่เพียงการขับไล่ พ.ต.ท. ทักษิณ จะไม่เป็นการแก้ไขปัญหาของการเมืองไทยในระดับพื้นฐานได้แต่อย่างใด

ปัญหาที่หมักหมมและเป็นรากฐานของสังคมไทยก็คือ อำนาจในทางการเมืองที่ถูกผูกขาดไว้ในมือของบุคคลเพียงบางกลุ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มชนชั้นนำโดยปราศจากการตรวจสอบและกำกับจากสังคม ขณะที่ประชาชนส่วนใหญ่ไม่สามารถเข้าถึงและเป็นเจ้าของอำนาจในการกำหนดชะตากรรมของตนเอง หรือกำหนดความสัมพันธ์กับกลุ่มอื่นๆ แต่อย่างใด

ซึ่งการใช้อำนาจในลักษณะเช่นนี้ได้สร้างปัญหาทางสังคมและความไม่เป็นธรรมอย่างกว้างขวางในสังคม เช่น การใช้ความรุนแรงในนโยบายต่างๆ ของรัฐ, การดำเนินนโยบายที่ตอบสนองต่อผลประโยชน์ต่อภาคอุตสาหกรรม แต่สร้างความเดือดร้อนและหายนะแก่ประชาชนระดับรากหญ้า, การบัญญัติและใช้กฎหมายเพื่อเอื้อประโยชน์กับตนและพรรคพวก เป็นต้น

แต่ปัญหาดังที่กล่าวมา ก็มิใช่เป็นสิ่งที่เพิ่งจะเกิดขึ้นในรัฐบาลที่นำโดย พ.ต.ท. ทักษิณและพรรคไทยรักไทย หากเป็นสิ่งที่ปรากฏและสืบเนื่องมาในระบบการเมืองของไทยโดยตลอดในทุกรัฐบาล เพียงแต่ปัญหาดังกล่าวไม่ได้เห็นอย่างชัดเจนและท้าทายต่อความรู้สึกของสาธารณชนเท่าที่เกิดขึ้นในระบอบทักษิณ

ดังนั้น หากต้องการแก้ไขปัญหาดังกล่าวนี้ในระยะยาวจึงไม่อาจหลีกเลี่ยงที่จะต้องมีการปฏิรูปการเมืองให้เกิดขึ้น แต่การปฏิรูปการเมืองต้องไม่มีความหมายแคบๆ เพียงแค่การเขียนรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ด้วยกลุ่มคนเพียงไม่กี่คนเท่านั้น

ทั้งนี้ การเคลื่อนไหวของสังคมที่เกิดขึ้นบนฐานของรัฐธรรมนูญ ซึ่งรวมถึงการชุมนุมโดยสงบและเปิดเผย ได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและการเรียนรู้ของสังคมต่อปัญหาที่เกิดขึ้นจากรัฐบาลภายใต้การนำของ พ.ต.ท. ทักษิณ อย่างกว้างขวาง แม้จะเป็นวิธีการที่ต้องใช้เวลาและความอดทน แต่ก็เป็นกระบวนการที่เกิดจากการมีส่วนร่วม การโต้แย้ง และการตระหนักถึงอำนาจของผู้คนในสังคม อันจะเป็นพื้นฐานที่สำคัญต่อการดำรงอยู่และแก้ไขปัญหาร่วมกันของผู้คนในสังคมประชาธิปไตย

การปฏิรูปการเมืองจึงต้องเกิดขึ้นโดยการแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างผู้คนในสังคมต่อปัญหาที่นำมาสู่วิกฤตในครั้งนี้ การปฏิรูปการเมืองที่จะตอบสนองต่อคนทุกๆ กลุ่มไม่อาจเกิดขึ้นได้จากอำนาจนอกระบบ เนื่องจากไม่มีบทบัญญัติในมาตราใดของรัฐธรรมนูญรับรองไว้ ไม่ว่าจะเป็นการยึดอำนาจโดยทหาร หรือการเรียกร้องรัฐบาลพระราชทาน ก็ล้วนแต่จะเป็นรัฐบาลซึ่งประชาชนไม่อาจตรวจสอบและกำกับได้ จึงไม่เป็นหลักประกันใดๆ ต่อการสร้างสังคมที่เข้มแข็งในระยะยาว ดังที่ได้ปรากกฎมาแล้วหลายครั้งในประวัติศาสตร์การเมืองไทย

เพราะฉะนั้น นอกจากการเคลื่อนไหวเพื่อขับไล่ พ.ต.ท. ทักษิณ ให้พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแล้ว ทางมหาวิทยาลัยเที่ยงคืนและพันธมิตรนักวิชาการ ดังมีรายชื่อข้างท้ายนี้ ขอเรียกร้องต่อสังคมไทยให้ร่วมกันยืนหยัดและผลักดันในประเด็นดังต่อไปนี้

มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน

แนวทางปฏิบัติเพื่อผ่าทางตันทางการเมือง (สมเกียรติ ตั้งนโม-ในนามส่วนตัว)
- ให้นายกทักษิณลาออก และเว้นวรรคทางการเมือง
- ให้พรรคไทยรักไทย และพันธมิตรพรรคฝ่ายค้านลงเลือกตั้ง และเลือกนายกรัฐมนตรีโดยอิสระ
- ให้ดำเนินการปฏิรูปการเมืองและแก้ไขรัฐธรรมนูญโดยพลัน
- ให้ยุบสภา และมีการเลือกตั้งใหม่

สาระในการปฏิรูปการเมือง (สมเกียรติ ตั้งนโม-ในนามส่วนตัว)
- ให้ประชาชนระดับรากหญ้ามีสิทธิและศักดิ์ศรีที่จะดูแล ปกป้อง และเข้าถึงทรัพยากรอย่างยั่งยืน และเป็นธรรม
- แก้ไขการแทรกแซงองค์กรอิสระ ที่ทำหน้าที่ตรวจสอบและควบคุมรัฐบาล ข้าราชการ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
- สนับสนุนองค์กรภาคประชาชนเข้ามาคานอำนาจการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม โดยไม่ถูกรอนสิทธิ์โดยกฎหมายต่ำศักดิ์

ข้อมูลเกี่ยวเนื่องที่มีอยู่บนเว็บไซต์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
823. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๑) (กองบรรณาธิการมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน : รวบรวมและเรียบเรียง)
824. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๒) (รายการวิทยุ - ทักษิณคุยกับประชาชน - ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๙)
825. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๓) (บทวิเคราะห์ 20 ประเด็นหลัก ในดีลเทคโอเวอร์กลุ่มชินคอร์ป)
826. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๓) (ต่อ) (บทวิเคราะห์ 20 ประเด็นหลัก)
828. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๔) (แก้วสรร อติโพธิ, คำสารภาพกลางเมืองของนายกฯทักษิณ)
831. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๕) (มายาภาพของ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร กรณีการขายหุ้นชินคอร์ป)
832. Ideas are free: คำชี้แจงของทักษิณเรื่องความสุจริต (ถอดเทปโดยกอง บก.มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน)
834. เรารักในหลวงถึงวาทกรรมถวายพระราชอำนาจคืน (ศ.ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์, รศ.ดร.เกษียร เตชะพีระ)
836. การชุมนุมเป็นบ่อเกิดประชาธิปไตย ความอิจฉาเป็นบ่อเกิดความเสมอภาค (เจิมศักดิ์ ปิ่นทอง, เกษียร เตชะพีระ)
838. ทักษิณคุยกับประชาชน : เชิญอธิการบดีมหาวิทยาลัยทั่วประเทศพบและเรื่องข่าวลือกับเอกสารปลอม (ถอดเทป)
839. ถังความรู้เกี่ยวกับการขายหุ้นชินคอร์ป(๖) (วิพากษ์ยับกรณีศาลรัฐธรรมนูญหรือศาลเจ้ารัฐบาล)
844. Law of the Few และทฤษฎีฟิสิกส์-สังคมศาสตร์ กรณีการขับไล่ทักษิณ (ประสาท มีแต้ม คณะวิทยาศาสตร์ มอ.)
845. แถลงการณ์สำนักนายกรัฐมนตรียุบสภา และคำแถลงของนายกทักษิณ (กองบรรณาธิการมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน)
846. รายการถึงลูกถึงคน คุยกับอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ หลังยุบสภาฯ (กองบรรณาธิการมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน)
847. ณ วันนี้ที่ย้อนกลับไปของนายกทักษิณ (ศ.ดร.นิธิ เอียวศรีวงศ์, นักวิชาการอาวุโส มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน)
848. กับปัญหาคาใจในการเมืองไทยไล่ทักษิณ (ชำนาญ จันทร์เรือง, อาจารย์พิเศษ นักวิชาการทางด้านกฎหมาย)

 

กรณีนายกพระราชทาน :
จดหมายเปิดผนึกถึงปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคม

คงไม่ช้าไปถ้าพวกเราจะครุ่นคิดอย่างหนักและลงมือเคลื่อนไหวปฏิเสธ "นายกพระราชทาน" ทุกกรณี
ผมคิดว่าในสถานการณ์แบบนี้ ปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคมควรตั้งคำถามใหม่ได้แล้ว
คำถามที่ควรถาม ไม่ใช่คำถามว่า "เรา" ควรทำอะไรในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของ "ขบวน" ทั้งหมด
แต่เราควรเริ่มกำหนดท่าทีจากคำถามใหม่ว่า "เรา" ควรทำอะไรในฐานะปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคม

พันธมิตรเพื่อประชาธิปไตยเป็นการรวมตัวที่ฉุกละหุก เกิดขึ้นในเงื่อนไขที่เฉพาะเจาะจง เกี่ยวพันโดยตรงกับการช่วงชิงความน่าเชื่อถือทางการเมืองในสถานการณ์เฉพาะหน้า ปราศจากแผนการต่อสู้ทางการเมืองในระยะยาวมาตั้งแต่ต้น รวมทั้งปฏิเสธไม่ได้ว่าเป็นผลผลิตจากการตกลงร่วมกันของนักเคลื่อนไหวการเมืองไม่กี่ราย

ทั้งหมดนี้ไม่ใช่ความผิดของพันธมิตรฯ เพราะมีเหตุผลทางการเมืองเยอะไปหมดที่ทำให้พันธมิตรฯ เกิดมาพร้อมกับบุคลิกลักษณะแบบนี้ แต่บุคลิกข้อนี้ก็ทำให้พันธมิตรฯ มีข้อจำกัดที่ปฏิเสธไม่ได้เช่นเดียวกัน

พูดแบบไม่เกรงใจก็คือไม่มีเหตุให้ปัญญาชนและนักกิจกรรมทั้งหมดต้องนิยามตัวเองว่าเป็นส่วนหนึ่งของพันธมิตรฯ นั่นหมายความว่าปัญญาชนและนักกิจกรรมไม่จำเป็นต้องขึ้นตรงต่อแนวการเคลื่อนไหวของพันธมิตรฯ อย่างเบ็ดเสร็จ แต่ควรรักษาความเป็นอิสระของตัวเองเอาไว้ ร่วมในเรื่องที่ร่วมได้ พร้อมทั้งริเริ่มและผลักดันในเรื่องที่เป็นประเด็นเชิงหลักการของตัวเองไปพร้อมๆ กัน

การต่อสู้ทางการเมืองไม่ใช่การรบทัพจับศึก การมีศูนย์กลางนำจึงไม่ใช่เรื่องสำคัญสูงสุดของการต่อสู้ทางการเมือง โดยเฉพาะศูนย์กลางนำที่อาจถูกครอบงำด้วยผู้นำไม่กี่คน

พันธมิตร ฯ เกิดด้วยเหตุผลทางการเมือง แต่ปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคมไม่ควรคิดและกำหนดท่าทีการเคลื่อนไหวด้วยเหตุผลทางการเมืองแบบเดียวกัน

ในฐานะปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคม สถานการณ์แบบนี้ทำให้เราควรแยกแยะได้ว่า "การต่อต้าน" (resistance) , "การปฏิรูป" (reformation) , และ "ประชาธิปไตย" (democracy) เป็นคนละเรื่องกัน

พูดอีกอย่างคือ เราควรตระหนักว่าการต่อต้านรัฐบาลทั้งหมด "ไม่แน่เสมอไป" ว่าจะต้องนำไปสู่การปฏิรูปและประชาธิปไตย
การต่อต้านรัฐบาลที่ชอบธรรม คือ

การต่อต้านที่มีคำประกาศอย่างชัดแจ้งว่าจะปฏิรูปการเมืองไปสู่ประชาธิปไตยของประชาชน ไม่ใช่การต่อต้านรัฐบาลที่การปฏิรูปเป็นเพียงอาภรณ์เพื่อห่อหุ้มเป้าหมายที่ขัดแย้งกับพัฒนาการของประชาธิปไตย รวมทั้งไม่ใช่การต่อต้านที่สอดแทรกไปด้วยวิธีการปั่นความเห็นของผู้ชุมนุม ไม่ว่าจะโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตาม

ในความหมายนี้ ไม่จำเป็นว่าการเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตยทั้งหมดต้องอยู่ภายใต้การกำกับและชี้นำของพันธมิตรฯ ในทางตรงกันข้าม แต่ละกลุ่มควรมีกิจกรรมที่แสดงจุดยืนของตัวเองให้มากขึ้น เพราะนี่เป็นหลักการสำคัญของการเคลื่อนไหวทางการเมือง

ในแง่ยุทธวิธี แนวทางนี้คือเครื่องมือที่ดีที่สุดในการลดความเสี่ยงที่นักฉวยโอกาสทางการเมืองบางคนในพันธมิตร จะ hijack การต่อสู้ของประชาชน ไปเพื่อวาระซ่อนเร้นทางการเมืองของตัวเอง

อย่าลืมว่าการชิงประเด็นไปสู่มาตรา 7 จะเกิดได้ง่ายที่สุด ในสถานการณ์ที่พันธมิตรเป็นฝ่ายครอบงำการเคลื่อนไหวทั้งหมดอย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาด เพราะสถานการณ์แบบนั้นคือเงื่อนไขพื้นฐานที่จะเอื้อให้ "นักฉวยโอกาสทางการเมืองบางคน" เล็งผลเลิศจากการชิงการนำในพันธมิตร และใช้ผลจากการนี้เพื่อผลักดันความเคลื่อนไหวทั้งหมด ไปสู่ทิศทางที่ตัวเองต้องการ

ไม่ควรกลัวว่าการประกาศอย่างเปิดเผยว่าไม่เห็นด้วยกับมาตรา 7 หรือประเด็นพระราชทาน จะเป็นอุปสรรคต่อการขับไล่นายกรัฐมนตรีคนนี้ เพราะในสถานการณ์เช่นนี้ ก็เป็นที่ประจักษ์ชัดแล้วว่านายกฯ คนนี้อยู่ในสภาพที่ทำการปกครองไม่ได้ แทบไม่ต่างจากศพหรือบุคคลที่ตายแล้วทางการเมือง

ในระดับภาพรวมนั้น ปัญหาเรื่องทักษิณเป็นปัญหาที่พ้นไปแล้ว เขาถูกทำลายทั้ง legitimacy และ govern mentalityเหลือแต่ legality ที่อ่อนแอในทางการเมือง

พูดให้แรงขึ้นไปอีก ต่อให้ไม่มีฐานสนับสนุนของปัญญาชนและนักกิจกรรมทางสังคม นายกรัฐมนตรีคนนี้ก็ไม่มีโอกาสจะมีอำนาจทางการเมืองเข้มแข็งขึ้นมาได้ เพียงแต่ว่าจะสิ้นสภาพอย่างเต็มที่ไปในเวลาไหนและวิถีทางใดเท่านั้นเอง
ในสถานการณ์ขณะนี้ การถอนตัวในทางปฏิบัติ (เช่นการสร้างกิจกรรมที่แสดงจุดยืนของตัวเองอย่างชัดเจน)

หรือการถอนตัวอย่างเป็นทางการ (เช่นการประกาศว่าไม่เห็นด้วยกับแนวทางของพันธมิตรปีกที่ต้องการนายกพระราชทาน) จึงไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อการต่อต้านนายกรัฐมนตรี ซ้ำยังเป็นเรื่องที่ควรทำและทำได้ ด้วยเหตุผล 2 ข้อ ในเชิงยุทธศาสตร์ นั่นคือ

ข้อแรก นี่เป็นประเด็นและจุดยืนในระดับหลักการ
ถ้าไม่กล้าประกาศจุดยืนในทางใดทางหนึ่ง ก็เท่ากับยอมรับสภาพที่พวกเราทั้งหมดล้วนมีส่วนในการทำให้เกิดรัฐบาลพระราชทาน, นายกที่มาจากการแต่งตั้ง, หรืออาจกระทั่งระบอบอำนาจนิยมของทหาร-พลเรือน

ข้อสอง การถอนตัวขณะนี้ สามารถทำไปพร้อมกับการประกาศจุดยืนไม่เอานายกทักษิณต่อไปได้
อย่าลืมว่าไม่มีใครห้ามให้คุณหยุดเคลื่อนไหวต่อต้านทักษิณ พร้อมกับประกาศว่าไม่เห็นด้วยกับนายกพระราชทาน
อย่าลืมว่าในการประเมินชัยชนะของการต่อสู้ทางการเมือง บรรทัดฐานสำคัญไม่ได้มีแค่การพิจารณาว่าเราได้มาซึ่งเป้าหมายที่ต้องการหรือไม่ แต่คือการพิจารณาไปพร้อมๆ กันว่า อะไรบ้างที่สูญเสียไป
ปัญหาเดียวของการถอนตัวคือเหตุผลทางยุทธวิธี

แน่นอน การถอนตัวในขณะนี้มีความเสี่ยงในแง่ที่รัฐบาลอาจฉวยโอกาสโจมตีการชุมนุมและเดินขบวน แต่การโจมตีในเวลานี้จะพุ่งเป้าไปที่แกนนำของพันธมิตรไม่กี่คน โดยเฉพาะนักฉวยโอกาสทางการเมืองทั้งคู่ ไม่ใช่พันธมิตรทั้งหมด และยิ่งไม่ใช่ผู้ร่วมชุมนุมและเดินขบวนโดยส่วนรวม

เราจะกลืนหลักการและเหตุผลทางยุทธศาสตร์ เพื่อปกป้องไว้ซึ่งชื่อเสียงและชัยชนะของนักฉวยโอกาสบางคนอย่างนั้นหรือ

อีกข้อ ต้องไม่ลืมว่าการถอนตัวขณะนี้มีความเสี่ยงน้อยกว่าการถอนตัวในขณะที่เกิดการเดินขบวนขึ้นจริงๆ แล้ว เหตุผลคือการถอนตัวในเวลานั้น ไม่เหมาะสม ไม่รับผิดชอบ และอันตรายต่อผู้ร่วมชุมนุมทั้งหมด เพราะการถอนตัวได้เกิดขึ้นในเวลาที่อาจมีการเผชิญหน้า, การปราบปราม, และการใช้กำลังของรัฐ ซึ่งแน่นอนว่ารัฐย่อมใช้การถอนตัวนี้เป็นข้ออ้างสำคัญในการสลายการชุมนุม

การถอนตัวแบบนี้ปรากฎในกรณีพฤษภาคม 2535 ซึ่งปริญญา เทวานฤมิตรกุล ในฐานะเลขาธิการ สนนท., นักกิจกรรมบางคน , และ เลขาธิการคณะกรรมการรณรงค์เพื่อประชาธิปไตย ขึ้นไปประกาศบนเวทีที่สนามหลวงว่า สนนท.และ ครป.ไม่เกี่ยวข้องกับการเดินขบวนในวันที่ 17 พฤษภาคม 2535
จากนั้น คณะทหารนำข่าวนี้ไปออกอากาศทั่วประเทศว่าผู้เดินขบวนไม่ใช่พลังบริสุทธิ์ จึงชอบธรรมที่พวกเขาจะทำการปราบปราม

ในกรณี 2549 การถอนตัวหรือแสดงหลักการของตัวเองอย่างชัดเจน เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ และสมควรเกิดในช่วงก่อนที่การเดินขบวนและการชุมนุมจะยกระดับไปสู่จุดที่รุนแรงที่สุด นั่นก็คือถอนตัวในขณะที่มีแต่ผู้นำของพันธมิตรฯ บางคนที่อาจถูกโจมตีจากรัฐ ไม่ใช่ถอนตัวในเวลาที่การถอนตัวจะสร้างความเสี่ยงให้กับผู้ชุมนุมและประชาชนผู้ร่วมเดินขบวน

โดยความเคารพอย่างสูง
ศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์
(เผยแพร่บนเว็บไซต์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนวันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๔๙)

บทความที่นำเสนอก่อนหน้านี้ของมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน
หากนักศึกษาและสมาชิกท่านใตสนใจ
สามารถคลิกไปอ่านได้จากที่นี่...คลิกที่ภาพ